10. Sınıf Biyoloji Tarama Testi Test 5

İnsanın 2n kromozomlu iki farklı hücresinde görülen mitoz ve mayoz hücre bölünmesinin özellikleri soru-cevap şeklinde karşılaştırılmıştır.

Buna göre aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

Bir eşeysiz üreme şekli olan partenogenez, insanlar tarafından deneysel olarak gerçekleştirilebilir. Ancak doğal yaşamlarında bazı bitki ve hayvanların partenogenezi iki farklı biçimde yaptıkları gözlenmiştir.

1.tip partenogenez: Bal arısı, eşek arısı, karıncalarda gözlenir. Dişi bireyin ürettiği yumurtalar döllenmeksizin yavru döllere dönüşebilmektedir. Oluşan soylar sonradan üreme olayına katılır fakat gametlerini mayozla oluşturamazlar.

2.tip partenogenez: Balık, kurbağa, sürüngenlerde ve su piresinde gözlenir. Bu canlılar, mayoz 2’de körelmesi beklenen kutup hücresinin çekirdeğini yumurta ile kaynaştırıp diploid yumurta hücresi üretmektedir. Bu sayede bazen dönemsel bazen de tüm dönemlerinde erkek bireye ihtiyaç duymadan döl verebilmektedir.

Verilen bilgilere göre sağlıklı bir partenogenez sonucu;

I. Oluşan yavrular genetik olarak ataları ile aynı olur.
II. Yavrular her özellik için tek takım kromozom taşır.
III. Partenogenezde döllenme meydana gelmez.

ifadelerinden hangileri kesin olarak söylenir?

Albinoluk bakımından taşıyıcı olan bir kişi ile taşıyıcı olmayan sağlıklı bir kişi evlenirse doğacak her bir çocuğun %50 taşıyıcı, %50 sağlıklı olma olasılığı vardır.

Buna göre;

I. Albinoluk vücut kromozomlarında bulunan çekinik bir genle aktarılır.
II. İki taşıyıcının evlenmesi sonucunda her bir çocuk için %25 oranında albino doğma ihtimali vardır.
III. Hastalığın görülme sıklığı dişi ve erkek bireylerde farklı olması beklenir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Aynı karaktere etki eden iki farklı alelin fenotipte etkisini göstermesi sonucu eş baskınlık oluşur.

Eş baskın olarak aktarılan bir özelliği fenotipinde gösteren bir birey, homozigot özellikteki birey ile çaprazlanması sonucu oluşacak bireylerin her iki alele de sahip olma olasılığı kaçtır?

Aile fertlerinin kan gruplarını merak eden Ali elde ettiği bilgileri kullanarak aşağıdaki soy ağacını oluşturuyor.

Soy ağacında aile bireylerinin her birinin birbirinden farklı kan grubuna sahip olduğunu gören Ali, bu durumla ilgili olarak;

I. “A” ve “B” özellikleri bana anne ve babamdan geçen özellikler olduğuna göre sahip olduğum özelliğin yarısını annemden diğer yarısını babamdan alırım.
II. Kız kardeşimin kan grubu annem ve babamdan farklı olduğuna göre “0” özelliği ailemde gizli kalan ve kardeşimde
ortaya çıkan bir özelliktir.
III. Rh (-) özelliği sadece kız kardeşimde olan ve “0” özelliği gibi gizli kalan bir özelliktir.

oluşturduğu çıkarımlardan hangilerinin doğru olduğu söylenebilir?

Monohibrit çaprazlamada oluşacak fenotip çeşitleri ve oranları belirlemede, punnet karesi yönteminden faydalanılır.

Punnet karesi;

-Genotipi verilen ebeveynlerden olası oluşabilecek gametler belirlenir.
-Dişi bireyden oluşan gametler sütuna, erkek bireyden oluşan gametler ise satıra yazılır.
-Satır ve sütuna yerleştirilen gametler yan yana aynı kareye yazılarak oluşturulur.

Heterozigot kahverengi gözlü bir dişi ile, mavi gözlü bir erkeğin çaprazlanması sonucu oluşacak punnet karesi aşağıdakilerden hangisidir? (İnsanlarda kahverengi göz rengi geni (A), mavi göz rengi(a) üzerine baskındır.)

Bağımsız genlere sahip bireylerin oluşturacağı gamet çeşidi sayısı 2n formülü ile hesaplanır. Buradaki “n” heterozigot karakter sayısıdır.

Buna göre;

I. AABbDdEe
II. AABBDdEE
III. aaBBddEE

genotipli bireylerin oluşturacağı gamet çeşidi sayısının büyükten küçüğe doğru sıralanışı hangi seçenekte doğru verilmiştir?

Tavşanların kürk rengi çok alelli kalıtıma örnek olup dört farklı alel tarafından belirlenmektedir. Bu alellerden koyu gri olan C, chinchilla olan c^ch, kısıtlı noktalı olan c^h ve albino olan c sembolleriyle gösterilmektedir. Aleller arasındaki baskınlık durumu sırasıyla C - c^ch - c^h - c şeklindedir.

Buna göre bir tavşan popülasyonunda koyu gri, chinchilla, kısıtlı noktalı ve albino görülme olasılıkları hangi grafikte doğru olarak ifade edilmiştir?

Kız kardeşi hemofili hastası olan sağlam fenotipli bir bayan ile bu özellik bakımından sağlam fenotipli erkeğin evliliğinden doğacak çocuklarının hemofili hastası olma olasılığı nedir? (Hemofili geni X kromozomu üzerinden çekinik olarak aktarılır.)

Soyağaçları verilen üç aileye ait bireyler numaralandırılmıştır.

Buna göre, numaralı bireylerden hangileri arasındaki genetik benzerlik en uzaktır?