10. Sınıf Coğrafya Doğal Sistemler Test 1

Yer şekillerinin oluşumu üzerinde kayaçların fiziksel ve kimyasal özellikleri etkili olmaktadır. Örneğin kimyasal tortul kayaçların yaygın olduğu alanlarda erime çukurluklarının genişlemesiyle polye ovaları oluşmuştur.

Aşağıda verilen kayaç ve yer şekli eşleştirmelerinden hangisi bu duruma örnek gösterilebilir?

Göl çeşitleri hakkında bilgiler verilmiştir.

● Volkanik faaliyetlerle oluşmuş çanaklarda suların birikmesi ile meydana gelir.
● İnsanların elektrik enerjisi üretmek, sulama ve içme suyu sağlamak amacıyla akarsuların önünü
bir setle kapatmaları sonucu oluşur.
● Kolay eriyebilen taşların bulunduğu arazilerde suların polye ve obruk gibi erime çukurları içinde
birikmesiyle meydana gelir.
● Lavların bir çukurluğun önünü kapatması sonucu meydana gelir.

Aşağıdakilerden hangisi bu göl çeşitlerinden biri değildir?

Aşağıda bazı yer şekillerinin oluşum sürecine ait bilgiler verilmiştir.

● Toros Dağları, Tetis jeosenklinalinde biriken tortuların yan basınç etkisiyle sıkışarak yükselmesi
sonucu oluşmuştur.
● Anadolu yarımadasının tektonik hareketler sonucunda yükselmesi ile Orta Anadolu platoları oluşmuştur.

Bu süreçler ile aşağıdakilerden hangisi ilişkilendirilemez?

Akarsular tarafından taşınan malzemelerin birikmesiyle alüvyal topraklar oluşur. Bu toprakların kolay işlenebilmesi ve mineral madde oranının fazla olması sebebiyle tarımsal verimliliği yüksektir.

Bu topraklar harita üzerinde numaralandırılmış yerlerin hangisinde daha yaygın olarak bulunur?

Haritada numaralandırılarak gösterilen yerler hakkında aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

Aşağıda bir bölgenin yıllık ortalama yağış ve sıcaklık grafiği verilmiştir.

Grafiğe bakılarak bu bölgede aşağıdaki bitki topluluklarından hangisinin yaygın olması beklenir?

Enerji kaynağını güneşten alan ve yeryüzünde çeşitli şekiller oluşturan akarsu, rüzgâr ve buzullara dış kuvvetler denir. Bu kuvvetlerin etkinliği iklim koşullarına ve yer şekillerine bağlı olarak bölgeden bölgeye değişmektedir.

Örneğin;

● çöllerde rüzgâr,
● ekvatorda akarsular,
● kutuplarda ve dağların yüksek kesimlerinde buzullar
yeryüzünü şekillendiren başlıca dış kuvvetlerdir.

Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Aşağıdaki yer şekillerinden hangisinin oluşumunda kimyasal tortul kayaçların etkili olduğu söylenemez? 

Manyas Gölü’nün tamamı Balıkesir sınırları içindedir. Tektonik oluşumuna sahip olan gölün uzunluğu 20 km, genişliği ise 14 km’dir. Göl güneyden Kocaçay ve kuzeyden Sığırcı dereleri ile beslenir. Gölün fazla suları güneydoğuda bulunan Karadere ile Susurluk Çayına taşınır. Yapılan kanallar ile göl suları tarım alanlarının sulanmasında kullanılmaktadır.

Bu bilgiler doğrultusunda Manyas Gölü ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Aşağıda toprak oluşumu ile ilgili bilgiler verilmiştir.
● Nemli ve sıcak bölgelerde toprak oluşumu kurak bölgelere göre daha hızlıdır.
● Düz yerlerde toprak kalınlığı eğimli yerlerde göre daha fazladır.
● Gevşek yapıdaki kayaçların bulunduğu yerlerdeki toprak oluşumu sert yapıdaki kayaçların bulunduğu yerlere göre daha kolaydır.
● 1 cm kalınlığında bir toprak tabakasının oluşumu için en az 100 yıl gereklidir.

Bu bilgiler ile toprak oluşumunu etkileyen aşağıdaki faktörlerden hangisi ilişkilendirilmez?