10. Sınıf Coğrafya Doğal Sistemler Test 5

Kuzey Anadolu Dağları’nın güney yamaçlarında 1000 metre yüksekliğe kadar olan yerlerde kayın, gürgen, kızılağaç ve ıhlamur yer alırken daha yükseklerde sarıçam, karaçam, ardıç ve köknarlar bulunur.

Bitki örtüsünde görülen bu değişim aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?

Aşağıdaki grafikte bir yere ait yıllık ortalama sıcaklık ve yağışın aylara göre dağılımı verilmiştir.

Grafiğe göre bu yerin toprak ve bitki türü aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

Ekvatoral yağmur ormanlarının altında oluşan topraklardır. Gür bir bitki örtüsü bulunduğu hâlde humus oranı azdır. Bunun nedeni yağışlardan dolayı gerçekleşen yıkanma ve mikroorganizmaların kalıntıları tüketmesidir.

Yukarıda özellikleri verilen toprak türü hangisidir?

Zonal topraklar, iklim ve bitki örtüsü özelliklerine göre biçimlenmiştir. Yeryüzünde geniş yer kaplayan toprak tipleridir. Sıcaklık ve yağış koşullarına göre farklı gruplara ayrılmaktadır.

Buna göre zonal topraklar ile ilgili;

I. Sınıflandırılmasında iklim koşullarının etkisi vardır.
II. Mineral madde oranları aynıdır.
III. Dış kuvvetler tarafından taşınmış topraklardır.

yargılardan hangileri kesin doğrudur?

Makiler, Akdeniz ikliminin etkili olduğu yerlerde ormanların tahrip edilmesiyle ortaya çıkmıştır. Çalılar ve ağaççıklardan oluşan bu bitki örtüsü yıl boyunca yeşil kalır. Akdeniz, Ege ve Marmara’da yaygın olan makiler, deniz seviyesinden başlar. Akdeniz’den Marmara’ya doğru çıkabildikleri yükselti sınırı düşer.

Makilerin çıkabildiği yükselti sınırının bu şekilde değişmesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

Akarsulardan bazıları yıl boyunca bol su taşır ve seviyesinde fazla bir değişiklik olmaz. Bu tür akarsulara rejimi düzenli akarsular denir. Gür kaynaklarla beslenen ve her mevsim yağış alan yerlerdeki akarsuların rejimleri düzenlidir. Örneğin ekvatoral iklim bölgesinde yer alan akarsuların rejimleri düzenlidir.

Buna göre aşağıdaki akarsulardan hangisi düzenli rejime sahiptir?

Akarsuların beslendiği kaynaklar farklılık gösterir. İklim koşullarına bağlı olarak kar, buz ve yağmur sularıyla beslenen akarsular bulunduğu gibi yer altı sularıyla beslenen akarsular da bulunmaktadır. Örneğin kaynaklarını yüksek dağlardan veya yüksek enlemlerden alan akarsular daha çok kar ve buzullarla beslenir.

Buna göre aşağıdaki iklim tiplerinden hangisinde bulunan akarsuların beslenme kaynakları arasında kar ve buz sularının payı daha fazladır?

Suda kolay çözünen kayaçlar arasında birikerek belirli yerlerden yeryüzüne çıkan sulara karstik kaynak denir.

Bu kaynak ile ilgili;

I. Debisi yıl boyu değişmez.
II. Bol miktarda çözünmüş madde içerir.
III. Belli aralıklarla püskürerek yüzeye çıkar.

İfadelerden hangileri söylenebilir?

Aşağıda iki farklı iklim bölgesine ait yıllık sıcaklık ve yağış ortalamasını gösteren grafikler verilmiştir.

Grafikler göz önüne alındığında bu bölgelerdeki akarsuların aşağıdaki özelliklerinden hangilerinin benzer olduğu söylenebilir?

I. Kuraklığa dayanıklıdır.
II. Kök sistemleri derinlere doğru gelişmiştir.
III. Buharlaşmayla su kaybını azaltacak yapıya sahiptir.

Çöl bitkilerinin genel özellikleri ile ilgili olarak yukarıda verilenlerden hangileri söylenebilir?