10. Sınıf Felsefe Felsefeyi Tanıma Test 14

Bir filozof, varoluşa ilişkin çeşitli yaşantıları ve farkındalıkları, bir anlam örüntüsünü oluşturma biçimlerini, belli bir ölçüde algılayan kişidir. Öyleyse felsefe, kendilerine "Ben kimim?" sorusunu soran ve var olan şeylerin anlamıyla derinden ilgilenen insanların üstlendikleri bir etkinliktir. Felsefe, ne salon ukalalarının özel bilgi alanı ne de akademik uzmanların oynadığı özel bir oyundur. Felsefe dikkati, insanların kendileri ve içinde yaşadıkları evren hakkında düzenli bir görüş elde etmek için harcadıktan amansız çabaya yöneltir. En kapsayıcı anlamında felsefe, yaşam kadar geniş, insan anlığı kadar derindir.
Metinden hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?

Eğer hepimiz, her zaman aynı fikirde olsaydık, her şey ne kadar monoton, usandırıcı ve yavan olurdu! Yeryüzü üzerinde oturulmaz hale gelirdi. Yüzlerin ve karakter1erin çeşitliliği kadar, fikirlerin çeşitliliği ve zorunluluğu da kaçınılmaz bir şeydir. Bazı kimselere hoş gelen bir şeyin, başkalarına öyle gelemeyeceğini kabul etmek, içine sindirmek gerekir mutlaka. Var olan bir düşüncenin tersini iddia etmem ise zevk için değil, benim yaradılışım gereği olan bir şeydir. Bu durumu bir türlü açıklayamam ama her neyse böyleyim işte!

Diderot'ya göre bir filozofta bulunması gereken temel nitelik aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Oruç Aruoba'ya göre felsefe, her şeyden önce ve her şeyin başında, bir yaşama biçimini temellendirme çabasıdır. Felsefe, kaynağı ve olanağı yaşanarak gerçekleştirilmeye çalışılan bir yaşam biçimidir. Felsefe, tek bir kişinin, yaşamak yoluyla gerçek kılmaya çalıştığı bir var olma biçimidir ki bütün felsefe metinleri ve anlan oluşturan felsefe önermeleri ve felsefe kavramları bundan sonra gelir.
Metne göre felsefe ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Demokritos, sofrasına gelen incirleri yerken bir bal kokusu almış ve hemen bir araştırmadır başlamış kafasında: "O güne dek incir1erinden almadığı bu koku nereden gelebilir?" diye. Merakını gidermek için kalkmış sofradan, incirlerin toplandığı yeri görmeye gitmek istemiş. Sofradan niçin kalktığını duyan hizmetçi kadın gülmüş: "Boşuna vakit kaybetmeyin, incirleri bir bal çanağına koymuştum toplarken." demiş. Demokritos'un canı sıkılmış bu arama fırsatını kaçırdığı için.

Demokritos'un canını sıkan neden filozofların öncelikle hangi niteliğinden kaynaklanmaktadır?

Felsefe yapmak sadece düşünmek, fikirlere sahip olmak değildir. insanın kendi düşüncelerini incelemeye başlamasıdır. Bu fikirlere dışarıdan bakmak, kafanın içinde temizlik yapmayı istemek gibi.
Metinde ifade edilen düşünceler aşağıdaki kavramlardan hangisi ile ilgilidir?

Her şey yolunda gidiyorsa ya da öyle olduğuna inanılıyorsa ortada hiçbir sorun yok demektir. Çoğu insan, günlük pratik sorunlar dışında hayatını soru konusu yapmaz. Hayatın hayhuyu içinde yuvarlanıp gider; aslında hayatı da kaçınır. O insanlar için konuşmanın başlığındaki sorunun yanıtı "Felsefe hayata teğet geçer." biçiminde olacaktır. Hayatı kaçırmamak için durup hayata bakmak gerek. Bakmak için durmalı; yoksa önünde hızla gelip geçenler, görme eşiği altında kalır, onlar görülemez, ayrımlanamaz; tıpkı göz önünden hızla akıp giden bir film şeridi kareleri arasındaki ayrımın ayrılanamadığı gibi. Sıradan insan bu durup bakmayı beceremez.
Ömer Naci Soykan'a ait bu metinde, "Bakmak için durmak" sözüyle aşağıdakilerden hangisi anlatılmak istenmez?

"Doğruluğunu apaçık olarak bilmediğim hiçbir şeyi doğru olarak kabul etmemek, yani acele ile yargıya varmaktan ve ön yargılara saplanmaktan dikkatle kaçınmak gerekir." diyen Descartes, felsefi düşüncesinin aşağıdaki özelliklerinden hangisine vurgu yapmaktadır?

Kant felsefeyi "kendisini akla dayanan nedenlerle meşru kılmak veya haklı çıkarmak iddiasında bir zihinsel etkinlik"
biçiminde tanımlamıştır.
Aşağıdaki yargılardan hangisi Kant'ın tanımıyla paraleldir?

Aristoteles: "Felsefe, var olan olarak var olanı ve özü gereği ona ait olanları inceleyen bilimdir."
Farabi: "Felsefe, var olmaları bakımından varlıkların bilinmesidir."
Hilmi Ziya Ülken: "Felsefe, insanın varlık hakkındaki düşüncesi ve bu düşüncesi üzerine düşünmektir."
Üç filozofun felsefe tanımlarının ortak düşüncesi aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

Felsefe sorulan "Nedir?"li sorulardır. Ancak bu "Nedir?" sorusunu, günlük hayattaki "Nedir?" sorusundan ayırmak gerekir. Günlük hayatta kullanılan "Nedir?" sorusu genelde bir nesnenin adını öğrenmeye yöneliktir. "Bu nedir?" gibi felsefe sorulan ise bir ad bildirmek çağrısı dildir. "Ruh nedir?" diye sorulduğunda adı bilinen bir şey sorulur. Aslında burada bilmek istenilen ruhun adı değil, ruha ilişkin başka şeylerdir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi felsefe sorularının bir niteliği olamaz?

Felsefi sorunların bulunduğu çağı aşması ve herkes için geçerli olması durumudur. Bu ilke, bilginin her yerde geçerliliğini ve bütünlüğünü de ifade eder.

Sözü edilen felsefi düşüncenin özelliği aşağıdakilerden hangisidir?