10. Sınıf Felsefe Felsefi Okuma ve Yazma Test 12

Makedonya Kralı Büyük İskender şehirde gezerken bir çul ve bir ekmek torbasıyla fıçı içinde yaşayan Diyojen'i görür. Yanındakilere bu adamın kim olduğunu sorar ve Diyojen'in ; bir filozof olduğunu öğrenir. Felsefeye karşı sevgisi bulunan İskender, fıçıya yaklaşır. Güneşin vurduğu fıçı önünde Diyojen uyuşuk bir şekilde yatmaktadır. Büyük İskender Diyojen'e kendini tanıtır ve kendisinden bir şey isteyip istemediğini sorar. Aldığı cevap tarihe geçer. Diyojen, koskoca ve zengin bir devletin imparatoru Büyük İskender'e sadece "Gölge etme, başka ihsan istemem." der.

Aşağıdakilerden hangisi Diyojen'in davranışını açıklayan felsefe anlayışıdır?

Felsefi deneme yazmak, olgunluğa erişmiş bir kişisel bakış açısının kaleme alınmasıdır. Deneme bir yazın türü olarak yazara belli bir serbestlik tanır. Ona fikirlerini ispat etme sorumluluğunu yüklemez. Ancak bir felsefi denemenin bir problem veya problem öbeği etrafında kurgulanmasını, bunun da daha başta okuyucuya tanıtılmasını zorunlu kılar. Deneme, var olan bilgilerin bir özeti veya bilinenin başka bir şekilde ifade edilmesi asla değildir. Felsefi deneme bir anlamda kavramlar arasında daha önce kurulmayan yeni bağlantıların kurulması, yeni bakış açılarının sergilenmesi demektir. Felsefi deneme, farklı kaynaklardan zamanla edinilmiş bilgi, deneyim, çıkarım gibi birikimlerin, bütünsellik içerisinde, felsefi bağlamından koparılmadan ortaya konulması demektir. Parçaya göre aşağıdakilerden hangisi felsefi bir denemenin özelliklerinden değildir? 

Toplum ve devlet düzeninin eleştirisinden doğal ve gelecekteki toplum düzeninin daha istenilen veya çekilmez olacağını öngören kurgulanmış devlet ve toplum yapısının betimlendiği düşüncelere "ütopyan denir. ütopyalar adalet, eşitlik, özgürlük gibi soyut kavramlardan türetilen toplumsal yasalara dayanmadığı için, gerçekleşmesi mümkün olmayan devlet ve toplum tasarımlandır. Buna rağmen toplumsal problemlerin büyük insan yığınlarını etkilemeye başlaması, üretim biçiminin getirdiği problemlere devletin yaklaşımı ve daha iyi bir toplumsal düzenin nasıl olabileceğine dair düşünceler ütopyaların yayılmasına sebep olmuştur.
Parçaya göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

"İngiliz tahtının sahibi kraliçedir.• dediğimizde önermemizin anlamı açık gibi görünmektedir ve bu önermenin doğruluğunu olgulara bakarak belirleyebiliriz. Fakat bu önermede sadece biçim olarak tamamen aynı görünmesini sağlayacak kadar küçük bir değişiklik yaptığımızı varsayalım: "Fransız tahtının sahibi kraliçedir." Bu önerme doğru mudur yanlış mıdır? Fransız tahtı diye bir şey yoktur; dolayısıyla tahtın varisi de yoktur. Yani önermenin göndermede bulunduğu ne bir kimse ne de bir şey vardı. Dolayısıyla doğru ya da yanlış olduğu, hatta gerçekte herhangi bir şeyi kastettiği bilinemez.
Parçaya göre bir önermenin doğruluğu aşağıdakilerden hangisine bağlıdır?