10. Sınıf Felsefe Sanat Felsefesi Test 2

Estetik güzel üzerine düşünme çabasıdır. Refik Fersan’ın bir saz semaisi Mikelanj’ın bir heykeli güzel olduğu bizde hoş ve soylu duygular uyandırdığı gibi bir atın yürüyüşü veya bir kentin sokakları da güzel olabilir ve bizde benzeri duygular uyandırabilir. Estetik güzeli bütün alanlarda sanat felsefesi ise yalnızca sanat yapıtları çerçevesi içinde sorgular. Başka bir deyişle sanat felsefesi estetiğin kavram ve problemlerini sınırlı bir alanda inceler.

Bu parçaya dayanarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

"Güzelliğin on para etmez şu bedendeki aşk olmasa."diyen Aşık Veysel ile
"Var olmak algılanmış olmaktır."

diyen Berkeley'in

Bu görüşlerin ortak yönü aşağıdakilerden hangisinin vurgulanmasıdır

Küçük bir akarsuyun oluşturduğu çağlayan, tarla kenarındaki gelincikler ya da kanaryanın ötüşü “güzel” olmalarına rağmen, sanat felsefesinin konusuna girmezler. Buna karşılık Cahit Külebi’nin “Atatürk’e Ağıt” adlı şiiri ya da Picasso’nun “Guernica” adlı tablosu birer sanat ürünü olduklarından sanat felsefesinin inceleme alanına girerler.

Buna göre, bir güzelliğin sanat felsefesinin inceleme alanına girebilmesi için taşıması gereken özellik aşağıdakilerden hangisi olmalıdır?

I. Aristoteles’e göre güzellik, nesnenin parçaları arasındaki uyumlu orantıdan kaynaklanır.
II. Plotinos’a göre güzellik, tanrısal aklın evrende ışımasıdır.
III. Augustinus’a göre güzelliğin nedeni olan uyum, Tanrı’nın mükemmelliğinden kaynaklanır.
IV: Hegel’e göre, mutlak ruhun nesnelerde görünün hale gelmesidir.
V. Croce’ye göre güzellik, mutluluk veren bir ifadedir.

Verilenlerden hangilerinde filozofların güzellik anlayışlarının idealist olduğu söylenemez?

Kant’a göre bir nesnenin güzel olduğunu söylemek, kişisel bir yargıda bulunmaktan öte bir anlam taşır. Çünkü insan bir şeyi güzel bulduğunda, herkesin o şeyi güzel bulmasını bekler.

Buna göre, Kant’ın güzellik anlayışı için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Benedetto Croce’ye göre, sanat, sanatçının hayal gücünde ve ruhunda meydana gelen ama bir kez olup biten bir estetik yaşantıdır. Bu yaşantı, sanatla doğa arasında mutlak bir ayrım yapar. Bu anlayış, doğada ideal olanın ve mükemmelliğin bulunmadığını savunur. Mükemmelliği arayan sanatın, doğada hiçbir şekilde olmayan bir şeyi yarattığını dile getirir.

Bu yaklaşıma göre, yaratma kuramı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Her sanat yapıtında belli bir varlık yorumu dile gelir. Bir Leonardo’nun resminde karşılaştığımız varlık yorumu, bir Monet’in resminde bulduğumuz varlık durumundan farklıdır.Bir Picasso’nun resmindeki varlık yorumu diğerlerinden farklıdır.Hepsinde ortak olan yan, tüm bu yapıtlarda varlık ve dünya ile hesaplarının söz konusu olmasıdır.Ne var ki,sanat bunu,örneğin resim sanatı renk, boya, biçim gibi resimsel elementler ile yapar.Edebiyat kelimeler ile,müzik sesler ile yapar.Bütün bu sanatların ortaya koyduğu yapıtlar, sanatsal argümanların yerini yaratıcı hayal gücü ile özgün bir düzene sokulması olayına dayanır.

Bu parağrafa dayanarak sanatla ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Sanatta, aklın ilkeleri, genel-geçer kavramlar yerine kişisel duygu yerine ve yeteneğe dayalı eser ve bilgi üretme söz konusudur.

Bu açıklamadan hareketle, sanatın hangi özelliğine ulaşabiliriz?

Sanatçının  eserini ortaya koyarken bir amacı vardır. Ama eseri değerlendirenler bu yönünü dikkate almazlar. Mimar Sinan ,Selimiye Cami’sini tasarlarken, içinde ibadet yapılacak bir mabet inşa etmek istiyor olabilir. Ama eserin niteliğini bu amaçtan daha çok o eseri seyreden kişinin estetik anlayışı etkiler.

Bu parçaya göre, estetik nesne ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılır?

Kant’a göre bir kimsenin herhangi bir objeye güzel demesine neden olan düşünce, başka kimselerin de ona güzel diyebileceği düşüncesidir.

Kant bu görüşüyle aşağıdakilerden hangisini anlatmaya çalışmıştır?