10. Sınıf Felsefe Varlık Felsefesi Test 10

Herakleitos, İyonya filozoflarının değişmeyi açıklamak amacıyla değişmez, sabit, hep aynı kalan bir ilke aramalarının yanlışlığına dikkat çeker. Ona göre değişmenin altında değişmeyen hiçbir şey yoktur. Değişmeyen tek şey değişimin kendisine bağlı olarak gerçekleştiği yasadır (logostur). Kısacası varlık yoktur, oluş vardır ya da başka bir deyişle varlık oluştur.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Varlığın son temelleri, özü ve anlamı üzerine öğretiler 1 anlamına gelen ve Aristoteles tarafından ilk kez kurulan disiplin aşağıdakilerden hangisi ile adlandırılır?

- Hobbes'a göre, madde cisimdir. Cisim düşünmeden bağımsız olarak uzayın bir parçasını dolduran varlıktır. Dünya cisimseldir. Dolayısıyla evrenin her parçası cisimdir ve isim olmayan şey, evrenin bir parçası değildir.
- Demokritos'a göre hiçten hiçbir şey çıkmaz. Var olan hiçbir şey yok edilemez. Her değişme, parçaların birleşmesi
ve ayrılmasından başka bir şey değildir. Hiçbir şey rastlantı ile meydana gelmez. Her şeyin bir nedeni ve zorunluluğu vardır. Demokritos yalnızca atomların ve boşluğun varlığını kabul eder, geriye kalan her şey ise yalnızca bir varsayımdır.
Buna göre her iki düşünürün ortak görüşü aşağıdakilerden hangisidir?

Platon'a göre idealar duyu dünyasındaki şeylerin değişmez şekilleri, öncesiz ve sonrasız örnekleridir. Ancak bu idealar fizik evrenin herhangi bir kısmında yer almaz. ideaların yeri, nesnelerin yeri değildir. İdeaların yeri zihindir. Çünkü idea, düşünülür, anlaşılır, ideal bir şeydir. idea, birliktir, bölünemez, değişmez, öncesiz ve sonrasız olarak kendisi ile özdeştir. Duyumlanan tek tek nesneler ise sürekli biçimde meydana gelir ve yok olurlar.
Metinden hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Aristoteles'e göre her varlıkta iki unsur bulunmaktadır: ilki o varlığın şekli ve özelliği, diğeri ise bütün bunları kabul eden maddedir. Aristoteles görünüşlerin ve değişimlerin ardında birliği olan şeyin ne olduğu sorununu gerçeklik kavramı ile çözmeye çalışır. Ona göre, görünüşler (fenomenler) dünyasındaki her şey gerçeklik kazanmış olabilirliktir.
Aristoteles varlığın meydana gelmesinde aşağıdakilerden hangisini savunur?

İnsan tasarısından başka bir şey değildir. O ancak kendini gerçekleştirdiği ölçüde var olur. O halde insan eylemlerinin bütününden, hayatının kendisinden başka bir şey değildir.
Metinde yer alan görüş aşağıdakilerden hangisidir?

Gerçekten felsefenin (özellikle Hegel'de) sisteme yönelmesine karşılık varoluş, hiçbir sisteme indirgenemez bireyselliği ile insani varlığın ortada hazır bulunmasıdır. Varoluş açıklanamaz, sadece yaşanabilir. Filozofların ulaşmak istedikleri doğru, nesnel ve evrensel olmak iddiasındadır. Varoluşsal gerçeklik ise öznel, tikel, kısmidir. Özcü, akılcı ve sistematik olan felsefe varoluşu, özellikle en keskin ve en trajik biçimi altındaki varoluşu anlayamaz.
Buna göre varoluşçuların eleştirisi aşağıdakilerden hangisidir?

İmal edilmiş nesnelerin varoluşundan tamamen farklı olan insan varoluşu için şu örnek verilir: Konferansçının önünde bulunan bir sürahi vardır. Bu sürahi var olmadan önce düşünülmüş, belki onu yapan insan tarafından bir kağıt üzerine çizilmiştir. O özel olarak içine su konulması için tasarlanmıştır. Bir örneğe göre ve bir amaç için  kullanılmak üzere yapılmış olan bu sürahi, bir kavram, bir fikir, başka bir deyişle bir varoluş olmadan önce bir öz olmuştur. Ama ben (insan), çok basit olarak sadece varım. Benim kişiliğim önceden ve belli bir amaçla çizilmiş bir örneğe göre yapılmamıştır.
Metinde anlatılmak istenilen asıl düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

Ona göre, duyusal görüye, akli görü yoluyla yönelerek, bizzat nesnelerin kendisini, yani özlerini bilebiliriz. Ancak bunun için "paranteze alma" yöntemini kullanmak gerekir. Paranteze alma yöntemi, duyu verilerinden gelen bilgilerin tamamını askıya alarak, bu bilgilerin zihnimizi kilitlemesine izin vermemek demektir. Yeterince temellendirilmemiş açıklamaları bir yana bırakmazsak kendi gözlerimizle görmek mümkün olmaz. Paranteze alma, bilinci aşan nesnenin belir1enmiş koşullarını ortaya çıkarmak için, bu nesnenin varlığı savını askıya almaktır.
Metinde sözü edilen görüş ve temsilcisi aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir?

Varlığın fiziki bir nitelik taşıdığını öne süren bu görüş, maddenin özünü hareket, enerjinin de gerçekliğin en temel kategorisi olduğu iddiasını taşır. Yaşam oldukça karmaşık fiziksel ve kimyasal süreçlerden başka bir şey olmayıp bunun yanı sıra zihin ve düşünme de beynin bir faaliyetinden ibarettir.
Metinde verilen görüş ve savunucularından birisi aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir?

Modem töz metafiziğinde karşımıza ya materyalizm ya da idealizm olarak çıkan monizmin karşıtıdır. Zira bu görüş, monizmin söylediği gibi dünyada tek bir tözün değil de iki ayrı tözün var olduğunu öne sürer. Birbirlerine indirgenemedikleri gibi birbirlerinden türetilemeyen bu iki töz de sırasıyla madde ve zihindir.
Metinde yer alan akım ve savunucularından birisi aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir?