10. Sınıf Felsefe Varlık Felsefesi Test 4

Özne için bir güneşi algılamak ile bir dikdörtgeni düşünmek bilgi olmak bakımından aynıdır. Aralarındaki fark, güneşin doğrudan algı alanına, diğerinin ise düşünme alanına ait bir bilgi olmasıdır.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi üzerinde durulmuştur?

Milet felsefi okulu düşünürlerinden;
Thales, yeryüzü ve gökyüzündeki her şeyin sudan olduğunu
Anaximandros, doğada var olanların Aperion'dan oluştuğunu
Anximenes, var olan her şeyin sıcak nefes adını verdiği havadan oluştuğunu söylemiştir.
Buna göre Milet Felsefe okulu aşağıdaki sorulardan hangisine yanıt aramaktadır?

Sartre'a göre insanda var oluş özden önce gelir. Buna göre insan özünü kendisi oluşturur. Yani insan yaşam içinde şekillenir. Objede ise bunun tersi gözlenir. Çünkü objenin özünü insan belirler ve hangi amaç için düşündüyse ona uygun olarak imal eder.
Sartre'ın bu yaklaşımında temel aldığı görüş aşağıdakilerden hangisidir?

Tenis oynadığımız zaman, hem düşünsel yanımızı hem de fiziksel yanımızı kullanırız. Oyunun kurallarını, rakibimizin bundan sonraki vuruşunu, yapacağı muhtemel yeri düşünür ve vücudumuzu hareket ettiririz. Peki, düşünce ile vücut arasında gerçek bir ayrım var mıdır; yoksa bu sadece kendimizi tanıyıp anlamanın sade ve amaca uygun bir yolu mudur?
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi irdelenmektedir?

İnsan aklının da garip bir alınyazısı var: Kaçınamadığı sorular yüzünden tedirgin olmak; gerçi bu sorular aklın yapısından çıkarlar ama o bunlara yanıt da veremez; çünkü bunlar insan aklının her türlü gücünün üstüne çıkar1ar. Ama bu sorulara yanıt veremezlik de edememiştir insan; bu yüzden sonu gelmeyen çekişmelerin içine düşmüş ve karışmıştır.
Kant'ın ifade ettiği bu sorularla hangi felsefi disiplin ilgilenir?

Nesnelerin bilincimiz dışında bağımsız var1ıklar olduğunu kabul etmek bir çelişmedir; çünkü böyle bir kabul, objelerin tasarımlanmadan, düşünülmeden de var olduklarını ileri sürmek demektir. Dışarıdaki objelerin var oluşlarını düşünmeye ne kadar uğraşırsak uğraşalım, incelediğimiz hep kendi idelerimizdir.

Berkeley'in bu görüşlerini aşağıdaki yargılardan hangisi özetler?

Herakleitos, tüm varlıkların kendisinden çıktığı ilk madde (arkhe) problemini ele almış; dünyada sükunet ve barışın bulunmadığını öne sürmüştür. Ona göre, evrende tam bir mücadele, savaş ve değişme vardır. Bu değişmeyi ifade edebilmek için de o ilk maddenin ateş olduğunu dile getirmiştir. Zira, ateş süreli olarak değişir ve yakarak, yıkarak varlığı da değiştirir, dönüştürür.
Herakleitos, bu düşüncesinde aşağıdakilerden hangisini vurgulamaktadır?

• Aristoteles'e göre varlık algıdan ibaret olmayıp tersine, var olduğu için algısı vardır.
• Berkeley, insanın yalnızca bilinç içeriklerini ve algılarını bildiğini söyler. insan bu içeriklerin ve algıların dış dünya denilen bir gerçekliğe dayandıklarını kesin olarak bilemez.
Aristoteles ve Berkeley'in bu belirlemelerdeki varlık anlayışlarındaki fark aşağıdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadır?

Deniz en iyi ve en kötü sudur, balıklar için içilir ve kurtarıcı, insanlar için içilmez ve yok edicidir.

Aynı ırmaklara girenlerin üstüne hep başka sular akar. Aynı ırmaklara hem giriyoruz hem girmiyoruz. hem biziz hem değiliz.
Herakleitos'a ait bu bilgilere göre; aşağıdakilerden hangisine varılamaz?

Dünyada çeşitli masalar vardır: Kimi ahşap, kimi başka bir maddeden yapılma, kimi yuvarlak vb. Bu çeşitliliğe karşı biz hepsine "masa" deriz. Bunların çeşitliliğinin nedeni, hepsinin asıl gerçek "masa" formunun bu dünyadaki kopyalan olmalarıdır. Ama hepsinin masalığını kendinde toplayan bir masa formu ya da "ideası" vardır. İşte her şeyin gerçeği demek olan form ya da idea bir başka dünyadadır ve gerçek dünya da bu dünyadır.
Yukarıdaki düşünceler aşağıdaki İlk Çağ filozoflarından hangisine aittir?

Elealı filozoflara göre, gözümüz, kulağımız, ellerimiz, genel olarak duyumlarımızla bildiğimiz bu olağan dünya yanılsamadır. Tek gerçeklik varlıktır ve tektir. Çokluk yoktur. Varlık duyu yoluyla bilinemez, görülemez, dokunulamaz, duyulamaz. Ancak aklın gözüyle görülebilir: Düşünceyle, akılla ona erişebiliriz.
Buna göre Elealı filozoflar için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?