10. Sınıf Kimya Kimyanın Temel Kanunları ve Kimyasal Hesaplamalar Test 11

Kimyasal tepkilerde atom tür ve sayısı her zaman korunur.

aKMnO₄ + 16HCl → cKCl + 2MnCl₂ + bCl₂ + dH₂O

tepkimesi en küçük tam sayılarla denkleştirildiğine göre a, b, c, d katsayıları aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Kireç, doğada kireç taşı olarak bulunan kayaçların yüksek sıcaklıktaki (900°C) fırınlarda ısıtılması ile elde edilir.

CaCO₃ → CaO + CO₂
Sönmemiş kireç

Sönmemiş kirecin su ile tepkimesinden sönmüş kireç elde edilir.
CaO + H₂O → Ca(OH)₂ + ısı
Sönmüş kireç

Sönmüş kireç inşaat, kağıt sanayi, madencilik, su arıtımı gibi pek çok alanda kullanılmaktadır.

Buna göre,

I. Sönmemiş kireç eldesi sentez tepkimesidir.
II. 200 gram %25 saflıktaki CaCO3’ün ısıtılması ile 28 gram CaO elde edilir.
III. 74 gram Ca(OH)₂ elde etmek için en az 56 gram CaO gerekir.

yargılarından hangileri doğrudur?

(H:1 g/mol, C:12 g/mol, O:16 g/mol, Ca:40 g/mol)

Yukarıda verilen grafikler,

I. KClO₃(k) → KCl(k) + O₂(g)
II. 4Fe(k) + 3O₂(g) → 2Fe₂O₃(k)
III. 2LiF(k) + Br₂(s) → 2LiBr(k) + F₂(g)

tepkimelerinden hangileri için uygundur?
(Li:7 g/mol, O:16 g/mol, F:19 g/mol, Cl:35,5 g/mol, K:39 g/mol, Fe:56 g/mol, Br:80 g/mol)

Hava yastığı, otomobillerde çarpışma anında çok hızlı biçimde açılıp azot (N₂) gazı ile şişerek yolcunun yaralanmasını önleyen, esnek bir malzemeden yapılmış koruma sistemidir.

Hava yastığının içinde katı bir madde olan sodyum azit (NaN₃) vardır. NaN₃ kararsız bir madde olup çarpma anında gönderilen sinyalle küçük bir kıvılcım oluşur ve,

2NaN₃(k) → 2Na(k) + 3N₂(g) tepkimesi gerçekleşir.

Bu tepkime sonucu oluşan sodyum (Na) aşırı reaktiftir ve insan vücuduna ciddi zarar verebilir. Bunun için ortamda bulunan potasyum nitrat (KNO₃) ile

10Na(k) + 2KNO₃(k) → K₂O(k) + 5Na₂O(k) + N₂(g) tepkimesi gerçekleşir.

Daha sonra oluşan iki oksit (K₂O ve Na₂O) silisyum dioksit (SiO₂) ile etkisiz hale getirilir.

K₂O(k) + Na₂O(k)+ SiO₂(k) → alkalin silikat

İşte ard arda ve kısa sürede gerçekleşen bu tepkimeler ile yaralanma ve ölümlerin önüne geçilir.

Buna göre,

I. 2NaN₃(k) → 2Na(k) + 3N₂(g) tepkimesi analiz tepkimesidir.
II. 130 gram NaN₃’ten normal koşullarda 67,2 litre azot gazı açığa çıkar.
III. 10Na(k) + 2KNO₃(k) → K₂O(k) + 5Na₂O(k) + N₂(g) tepkimesi sentez tepkimesidir.

yargılarından hangileri doğrudur?
(N:14 g/mol, Na:23 g/mol)

Fe elementi su buharı içerisinde ısıtılırsa,

Fe(k) + H₂O(g) → Fe₃O₄(k) + H₂(g)

denkleştirilmemiş tepkimesine göre H2 gazı açığa çıkar.

Buna göre 16,8 g demir ve yeteri kadar su buharının tepkimesinden,

I. 0,4 g H₂ gazı açığa çıkar.
II. 0,1 mol Fe₃O₄ oluşur.
III. Açığa çıkan H₂ gazı NK’da 8,96 L hacim kaplar.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

(H:1g/mol, Fe:56 g/mol)

Kimyasal tepkimelerde başlangıçta alınan maddelerden biri diğerinden daha önce biterek tepkimenin durmasına sebep olabilir. Bu tür tepkimelerde miktarı bittiği için tepkimenin durmasına neden olan maddelere sınırlayıcı bileşen adı verilir.

Kapalı bir kapta S(k) + 2H₂SO₄(suda) → 3SO₂(g) + 2H₂O(g) tepkimesi ile 6,4 gram S ve 19,6 gram H₂SO₄’ten 3,6 gram H₂O oluştuğuna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

(H:1 g/mol, O:16 g/mol, S:32 g/mol)

Endüstride bir çok kullanım alanı olan bor elementi doğada elementel hâlde değil cevherleri içinde bulunur ve çeşitli işlemlerden geçerek % 95 saflıkta bor elementi elde edilir. Ancak bu saflıktaki bor, endüstride kullanılamaz. Saflık yüzdesini artırmak için;

tepkimeleri gerçekleştirilir ve son tepkimede % 99,99 saflıkta bor elementi elde edilir.

Buna göre 23,5 gram saf BCl₃ bileşiğinin tamamından yaklaşık kaç gram % 99,99 saflıkta bor elementi elde edilebilir?

(B:11 g/mol, Cl:35,5 g/mol)

• Kimyasal tepkimede oluşan ürünün hesaplanan miktarı teorik verim, gerçekleşen tepkime sonucunda oluşan miktarı ise gerçek verimdir.
• Bir tepkimenin yüzde verimi, gerçek verimin teorik verime oranı ile hesaplanır.

2NH₃ + CO₂ → CO(NH₂)₂ + H₂O denklemine göre 51 gram NH₃’ün 44 gram CO₂ ile tepkimesinden 47,7 gram CO(NH₂)₂ (üre) elde edildiğine göre,

I. Sınırlayıcı bileşen CO2’dir.
II. Teorik verimi 60 gramdır.
III. % verimi 79,5 dir.

yargılarından hangileri doğrudur?
(H:1 g/mol, C:12 g/mol, N:14 g/mol, O:16 g/mol)

Elementler bileşik oluştururken sabit kütle oranında birleşir. XY3 bileşiğinde kütlece %40 oranında X elementi bulunmaktadır.

Buna göre XY₂ bileşiği ile ilgili,

I. m gram X ile m gram Y elementinden 2m gram XY₂ bileşiği oluşur.
II. XY₂ bileşiğinin mol kütlesi 64 g/mol olduğuna göre X’in atom kütlesi 32 g/mol’dür.
III. 20 gram X ve 30 gram Y’den en fazla 40 gram XY₂ bileşiği oluşur.

yargılarından hangileri doğrudur?

Katlı oranlar kanununa uyan bileşik çiftleri,

• İki tür element içermelidir.
• Element türleri aynı olmalıdır.
• Basit formülleri aynı olmamalıdır.

Buna göre aşağıdaki bileşik çiftlerinden hangisi katlı oranlar kanununa uymaz?