Birleşik Arap Emirlikleri’ne bağlı 7 emirlikten biri olan Dubai 1984 yılında bir çöl kasabasıyken günümüzde nüfusu 3 milyonu aşan bir metropole dönüşmüştür. Yaklaşık 30 sene önce neredeyse yapılaşmanın olmadığı Dubai, günümüzde Dünya çapında mimari projeleri ile ön plana çıkıyor. 2019 yılında 1,3 milyona yakın turistin ziyaret ettiği şehir her geçen gün daha fazla tanınmaya devam ediyor.

Yalnızca bu bilgiler dikkate alındığında Dubai ile ilgili,

I. Şehrin ön plana çıkan fonksiyonu turizmdir.
II. Şehrin etki alanı 1984 yılına göre oldukça genişlemiştir.
III. Turizm sayesinde Dünya’da tanınırlığı gittikçe artmaktadır.

yargılarından hangileri söylenebilir?

Şehirlerin etki alanının sınırları, sahip olduğu fonsiyonel özellikleriyle yakından ilgilidir. Örneğin fonksiyonel özellikleri az olan bir şehir, daha çok yakın çevresindeki kırsal alanları etkilerken çeşitli ve önemli fonksiyonlara sahip şehirler ise dünya çapında bir etki alanı oluşturabilmektedir. Şehirler; etki alanları bakımından küresel, bölgesel ve yerel etkiye sahip şehirler olmak üzere üçe ayrılır.

Aşağıdaki harita Mexico City, Londra ve Bayburt şehirlerinin etki alanlarını, tablo ise ön plana çıkan fonksiyonlarını göstermektedir.

Yalnızca bu örneklerden aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?

Yazın gür otlakların bulunduğu yüksek yerlere yayla denir. Yaylacılık daha çok ekonomik bir etkinliği ifade eder. İnsanlar, bunaltıcı yaz sıcaklıklarından serinlemek, ekonomik anlamda gelir elde etmek ve kışlık yiyeceklerini hazırlamak için belli bir süre yaylalarda kalır. Son zamanlarda bazı yerlerde turizm amaçlı da kullanılmaya başlanmıştır.

Türkiye’deki yaylaların büyük bir kısmı Toroslar’ da, Kuzey Anadolu Dağları’nda ve Doğu Anadolu’dadır. Karadeniz’deki yayla evleri genellikle ahşaptır. Akdeniz’ deki yayla evleri ise daha çok taştan yapılmıştır. Doğu Anadolu’daki yaylalarda kalıcı yapılar çok azdır. Barınmak için genellikle kıl çadırlar kullanılır.

Metinde yaylacılık faaliyeti ile ilgili aşağıdakilerden hangisinden söz edilmemiştir?

Aşağıda Çin’in 1953 – 2015 yılları arasında uyguladığı nüfus planlamasının kronolojisi verilmiştir.

Bu nüfus planlaması kronolojisine göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Üretim, dağıtım ve tüketim birbirini doğrudan etkileyen faaliyetlerdir. Bu faaliyetlerin birinde gerçekleşen olumlu ya da olumsuz bir durum diğerlerini de etkilemektedir. Örneğin Türkiye’de domuz besiciliği çok azdır. Bunun nedeni İslamiyet’e göre domuz eti yemenin haram olmasıdır. Bu örnekte tüketimin üretim faaliyetleri üzerindeki etkisi anlatılmıştır.

Buna benzer bir durum aşağıdakilerden hangisinde görülmektedir?

Aşağıdaki haritada bazı doğal kaynakların enerji üretim yerleri gösterilmiştir.

Bu doğal kaynaklardan hangilerinden üretilen enerjinin kullanımı hava kirliliğine neden olmaz?

Doğal kaynakların yeryüzünde dağılışı dengeli olmadığı gibi bu kaynakların kullanım biçimi de ülkelerin ekonomik yapılarına göre değişmektedir. Örneğin Brezilya’da ormanlar büyük ölçüde tahrip edilirken Finlandiya’da kullanılan her ağacın yerine yenisi dikilmektedir.

Buna göre doğal kaynağın etkili ve sürdürülebilir bir şekilde kullanılması ülkelerin,

I. nüfus miktarı,
II. gelişmişlik düzeyi,
III. doğal kaynak potansiyeli

özelliklerinden hangilerine göre değişmektedir?

Ekonomi politikası, devletlerin belli ekonomik hedeflere ulaşabilmek için kararlar alması ve bu doğrultuda uygulamalar yapmasıdır.

Aşağıdaki şema Türkiye’de Cumhuriyetin ilanından 1950’ye kadar olan dönemde uygulanan ekonomi politikalarıyla ilgili bilgiler vermektedir.

Bu politikalar doğrultusunda aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Aşağıdaki grafiklerde 1927 ve 2015 yıllarında Türkiye’de çalışan nüfusun sektörel dağılımı gösterilmiştir.

Yalnızca grafiklerdeki değişimler dikkate alındığında,

I. Verilen yıllar arasında tarım sektörünün ekonomideki payı düşerken sanayi ve hizmet sektörlerinin payı artmıştır.
II. 1927 yılında tarımsal üretim miktarı 2015 yılına göre daha fazladır.
III. 2015 yılında sanayi sektörünün ekonomiye katkısı 1927 yılına göre artmıştır.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Kıl keçisi eti, sütü, kılı ve derisi için beslenir. Kıl keçisi engebeli araziye uyumlu, kayalık arazilere tırmanabilen bir hayvandır. Çalılık alanlar kıl keçisi besiciliğine daha elverişlidir. Bu nedenle ülkemizde kıl keçisi daha çok maki alanlarında beslenmektedir.

Harita üzerinde numaralandırılmış alanların coğrafi koşulları dikkate alındığında, hangisi kıl keçisi besiciliğine daha elverişlidir?