11. Sınıf Felsefe 20. Yüzyıl Felsefesi Test 2

Yaşam bir akıştır. Akıl ve mantık bu akışı kavrayabilecek esneklikte değildir. Akışı kavrama gücü, zekâ ile içgüdünün birleşimiyle ortaya çıkan bir yetiyi gerektirir. Bu yeti bizde doğuştan bulunmaktadır ve mutlak bilginin kaynağıdır.

Bu parçadaki görüş aşağıdakilerden hangisine uygundur?

Fenomenoloji, gerçek varlığı fenomen olarak değerlendiren bir yaklaşım tarzıdır. Bir varlığı o varlık yapan öz,
insana fenomen olarak açılır. Fenomene yani görüngüye aracısız ulaşmak, öz ile doğrudan yüzleşmek anlamına
gelir. Fakat buna bazı faktörler engel olur.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi öze ulaşmada insanı engelleyebilecek baskın unsurlardan değildir?

K. Marx diyalektik materyalizmin en önemli temsilcilerindendir. Başta insan bilinci olmak üzere, her şeyin kökenini maddeye dayandırır. Madde, yapısındaki çelişkiden dolayı hem niceliksel, hem de niteliksel değişime uğrar.
Ona göre; varlık ve toplumsal olayların tümü, sözü edilen değişim sürecinin ürünüdür.

Parçaya göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Yeni Ontoloji, varlığı dört katmanlı gerçeklik olarak ele almaktadır. Bu yaklaşıma göre varlık, bilinçten bağımsız
olarak vardır. Dünya, her biri birbirinden ayrı dört katmanın bir araya gelerek oluşturduğu bir bütündür. En altta
nesneler, canlılar, sonra ruhlu varlıklar ve en üstte değer üreten insan. En altta fizik, en üstte felsefe vardır.

Buna göre “yeni ontoloji” ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Varoluşçuluk (Egzistansiyalizm), varlığın genel ve soyut çerçevede sorgulanmasını doğru bulmaz. İnsan doğrudan oluşun öznel ve somut göstergelerine yönelir. Çünkü insan diğer nesneler gibi değişmez bir özün varlığı değildir; kendi özünü kendisi belirlemek zorunda olan bir varlıktır.

Bu yaklaşıma göre aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yapılabilir?

İnsan ilk önce vardır, sonra şu ya da budur. İnsanoğlu yaşamından başka bir şey değildir. İnsanoğlu eylemlerde
bulunmaktan başka bir şey yapamaz. Düşünceleri birtakım tasarımlar, duyguları da girişimlerdir. İstemesek de
her birimiz evrensel değerler merdiveninin bir basamağını oluştururuz.

Parçaya göre Sartre’ın görüşü ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

Varoluş kendi içinde diyalektik bir sıra izleyen estetik, etik ve dini varoluş olmak üzere üç aşamadan oluşur. “Estetik
varoluş” aşamasının en belirleyici özellikleri; duyu deneyinde daima gerçeklik yerine olanaklılığın yeğlenmesi, bir
öznenin yaşadığı bölük pörçük deneyimler, ironi ile kuşkuculuğun yok sayıcı kullanımı ve elden geldiğince can
sıkıntısından kaçıştır. “Etik varoluş” ile anlatılmak istenen, dinsel bir yaşam sürdürülürken dâhi edinilmesi olanaklı bir yaşam görüşü ve daha yüksek bir aşama olan “dinsel aşama” ile sınırlandırılmış varoluş aşamasıdır.

Görüşleri açıklanan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

Günümüzde bilgi artışından dolayı insan, var olmanın anlamını unutarak kendi öznel gerçekliğine yabancılaşmıştır.

Verilen ifade aşağıdaki yaklaşımlardan hangisine ait olabilir?

N. Hartmann, tek düze bir varlık alanı üzerinde varlığın sorgulanmasını doğru bulmaz. Bunun için de varlıkları;
inorganik, organik, ruhsal, tinsel gibi katmanlara ayırır. Hartmann’a göre varlıkların sınıflandırılması, bir bakıma diğer görüşler için de birbiriyle çatışmayan yaklaşım alanları oluşturacaktır.

Buna göre Hartmann’ın yeni ontolojisi için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Varoluş, dünyada yer kaplamak ya da sadece nefes alıp vermek değildir. Hayvanlar da yer kaplarlar ve nefes alıp
verirler. Ama var olmanın ne anlama geldiğini düşünmezler. Bunlar kendinde varlıktır. İnsan ise amacı kendisi
olan varlıktır. İnsan istediği kadardır. Bu yüzden de kendisi için varlıktır.

Parçada görüşlerine yer verilen düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

Nietzsche, insana değerlerin yeniden değerlendirilmesi görevini yüklemiştir.

Nietzsche bu görevi yapabilecek insanı aşağıdakilerden hangisi ile ifade eder?

Felsefenin görevi dildeki kavramları çözümlemektir. Bu felsefe anlayışına göre bilime dayanan bilgi doğru bilgidir.
Bir bilginin doğru olup olmadığını anlamak için de bilginin analizi gerekir. Bu amaçla bilimin kullandığı önermelerin kuruluşu ve yapısı incelenir.

Verilen görüş aşağıdaki felsefi akımlardan hangisiyle uyuşmaktadır?