11. Sınıf Felsefe MÖ 6. Yüzyıl-MS 2. Yüzyıl Felsefesi Test 3

Sofistlerin önemi dikkatlerini doğadan insana, evrenden topluma çevirmeleri ve insanın insan olarak Öz’ü ve dünyayla olan ilişkisi üzerine düşünmelerinden gelmektedir.

Buna göre Sofistlerin insan merkezli bakış açılarının epistemolojik sonucunu en doğru şekilde aşağıdakilerden hangisi ifade eder?

Platon’a göre sadece ideaların bilgisi kesin ve değişmezdir. Duyusal varlıklar kesin olarak bilinemez. Çünkü onlar bugün, dünden farklı olabilen varlıklardır. Dolayısıyla onlara ilişkin yargılar da her geçen gün değişecektir. Bu
türden yargılara bilgi değil, sanı denir.

Buna göre Platon için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Aristoteles’e göre, “gerçekten var olanlar” tek tek şeylerdir: Şu kalemdir, bahçedeki vişne ağacıdır... Yoksa gördüğümüz idealar değildir. Ancak bilgi, tümelin bilgisidir; duyumun bize bildirdiği tek tek şeyleri ya da olayları bir kavram altında toplamak, mantıksal çıkarımlarla işleyerek bilgiye dönüştürmek aklın görevidir.

Aristoteles’in bu görüşlerinden yola çıkılarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Antik Yunan’da ilk felsefe ontoloji ile başlar. Varlığa dair kültürel ve mitolojik açıklamaların güvenilir dayanaklara
sahip olmaması, Yunan düşünürlerini akla dayalı bir yolculuğa çağırır.

Buna göre “ontoloji” için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Aristoteles’e göre varlığa ilişkin bilgiyi elde ederken duyular ve akıl yürütme önemlidir. Bilinen şey, duyuları etkileyen form almış maddelerdir. Nesnelere ait duyusal veriler akıl yürütmeler yoluyla bir kavramla ilişkilendirilir ve nesnelere ait kategoriler yoluyla bilgi elde edilmiş olur.

Bu parçadan hareketle Aristoteles’in bilgi konusunda aşağıdaki görüşlerden hangisini savunduğu söylenebilir?

Sokrates’e göre erdem ve bilgi aynı şeydir; doğru davranış ancak doğru bilgiyle mümkündür. Ahlaklı olmak için
iyiyi bilmek gerekir. Kimse bilerek kötülük etmez. Kötülük bilgi eksikliğinden kaynaklanır.

Sokrates’in bu görüşlerine dayanarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Sokrates’e göre insanın kendi üzerindeki egemenliği olan ölçülülük için gerek duyulan tek şey, iyiye ve kötüye ilişkin bilgidir. Çünkü insan kendisinin ne olduğunu, hayata geçirilmesi gereken en temel ihtiyaçlarının, yeteneklerinin ve arzularının neler olduğunu bildiği takdirde ancak kendi üzerinde tam bir denetim ve hakimiyet kurabilir. Bu
yüzden Sokrates’ e göre yalnızca bu kavrayıştan yoksun olan budalalar ölçü ve kural tanımazlar.

Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

Aristoteles’e göre, cesaret korkaklık ile gereksiz atılganlık arasında, cömertlik ise müsriflik ile cimrilik arasında davranabilmektir.

Buna göre erdemli olmak aşağıdaki ölçütlerden hangisine bağlıdır?

Sokrates göre felsefi bilgi, tüm yaşamı sorgulayan ve yaşamı bütünlüğünde anlamaya çalışan zihinsel bir etkinliktir. Ancak böylesi bir zihinsel etkinlik insanı gerçek anlamda erdemli kılar. Çünkü yalnızca felsefi düşünüş bize
sorgulanmış ve temellendirilmiş rasyonel amaçlar sunar. İşte ancak bu anlamıyla bilgi kişiyi erdemli kılabilir.

Bu parçada Sokrates insanın erdem sahibi olmasında aşağıdakilerden hangisinin önemini vurgulamıştır?

Sokrates tüm ahlaki erdemlerin bilgi formlarının olduğuna inanıyordu. Şöyle ki, adaletin ne olduğunu bildiğimizde
bundan çıkan sonuç adil olabilme durumumuzdur.

Buna göre Sokrates’in etik görüşüyle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?

Protagoras, “İnsan her şeyin ölçüsüdür.” sözüyle insanı doğruluğun ölçüsü kabul etmiştir.

Bilgi konusunda Protagoras’ın insanı ölçü olarak almasının ahlak felsefesindeki sonucu aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Protagoras’a göre “insan her şeyin ölçüsüdür.” Buradaki insan bireysel insandır ve bu bireysel insanın algıları
doğru ve yanlışın belirleyicisi olmaktadır. Bireysel algıları temele alan Protagoras için ahlaki alanda da bir görelilik
söz konusu olmaktadır.

Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?