11. Sınıf Tarih Tarama Testi Test 7

Osmanlı Devleti, Karlofça Antlaşması’ndan sonra Avrupalılar için tehlike olmaktan çıkmaya başlamıştır. Bu antlaşmadan sonra Osmanlı Devleti daha önceki dönemlerde önem vermediği İngiltere, Hollanda ve Fransa gibi Avrupalı devletlerin siyasetlerinin etkisinde kalmaya başlamış ve denge siyaseti izlemek zorunda kalmıştır. XVII. yüzyıldan sonra Protestanlar arasında da Haçlı zihniyeti zayıflamış ve İngiltere, İsveç, Hollanda gibi devletler; Osmanlılarla iyi ilişkiler kurma politikası izlemiştir. İngiltere ve Hollanda gibi sömürgecilik faaliyetlerine hız veren devletler için de Osmanlı Devleti ile iş birliği yapmak çok önemli hâle gelmiştir. Buna karşın Osmanlı Devleti de Almanya, Lehistan, Rusya ve Venedik ile olan mücadelesinde Fransa dışında başka devletlerle de iş birliği yapmanın gerekliliğini görmüştür.

Buna göre Osmanlı Devleti ile ilgili;

I. Karlofça Antlaşması sonrası siyasi açıdan yeni bir döneme girdiği,
II. İngiltere ve Hollanda gibi sömürgeciliğe hız veren devletlerin Osmanlı’ya yakınlaşmaya çalıştığı,
III. XVII. yüzyılda İngiliz sömürgeciliğine karşı mücadele edildiği

yorumlarından hangilerine ulaşılabilir?

Avrupa’da Otuz yıl süren kaos ortamına 1648’de Westphalia Antlaşması ile son verilmiştir. Westphalia Antlaşması, birçok devlet temsilcisinin bir araya gelip imzaladıkları tek bir antlaşma değildir. Habsburg elçilerinin Fransa ve İsveç’le ayrı ayrı imzaladıkları ikili antlaşmalara verilen genel bir isimdir. 1815’teki Viyana Kongresi’nde uygulanacak olan “Konferans Diplomasisi” için Westphalia Antlaşması bir esin kaynağı olmuştur.

Buna göre Westphalia Antlaşması, Avrupa’yı hangi yönden etkilemiş olabilir?

Reform hareketlerinin başlamasında;

I. Katolik Kilisesi’nde ortaya çıkan bozulmalar,
II. matbaanın bulunması ve kullanımı,
III. İncil’in ulusal dillere çevrilmesi

durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?

Okyanuslarda hâkimiyet kurmak isteyen Avrupalı deniz güçleri arasında, kıyasıya mücadeleler yaşandı. Hollanda, XVII. yüzyıl başlarında Amerika kıtasında da sömürgeler elde etmek için Portekiz ve İngiltere ile savaştı. XVII. yüzyıl ortalarına doğru dünyanın en büyük deniz ticaret filosuna sahip olan Hollanda, dünyanın her yerinde ticaret yapmaya başladı. Bu durum İngilizleri tedirgin etti ve sömürge rekabeti nedeniyle XVII. yüzyıl sonlarına kadar İngiltere-Hollanda Savaşları yaşandı. Bu savaşlar sonucunda Hollanda bazı kolonilerini İngilizlere kaptırdı ve Hollanda’nın okyanuslardaki gücü zayıfladı.

Buna göre XVII. yüzyılda deniz ve okyanuslardaki durum hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? 

Rusya’nın Balkanlar’da yaşayan Osmanlı tebaası Ortodoksları kışkırtması, Karadeniz’le bağlantısı olan Azak’ta yeni kaleler inşa etmesi ve Kırım’a karşı saldırgan tutumu 1711 Prut Savaşı’nın gerekçelerinden bazılarını oluşturur.

Buna göre Rusya’nın;

I. Balkanlarda panslavist politika gütmek,
II. Karadeniz’de hâkimiyet sağlamak,
III. sıcak denizlerle bağlantı kurmak

amaçlarından hangilerini gerçekleştirmek istediği savunulabilir?

Avarız vergisi, Osmanlı Devleti’nde XVI. yüzyılın sonlarında ihtiyaç hâlinde toplanan bir vergi olarak ortaya çıkmıştır. Ancak savaşların uzaması ve gelir kaynaklarının azalmasıyla bu vergi, düzenli olarak toplanmıştır. Hem Müslüman hem de gayrimüslimlerden alınan avarız vergisi, başlangıçta olağanüstü hâllerde alınsa da zamanla devamlı hâle getirilmiştir. Osmanlı Devleti’nde salgun ya da salma olarak adlandırılan ve ilk başlarda ayni veya hizmet olarak da tahsil edilebilen avarız vergileri, XVII. yüzyıldan sonra tamamen nakdî olarak alınmaya başlanmıştır.

Buna göre avarız vergisi ile ilgili;

I. mali sorunlara çözüm arandığı,
II. zamanla süreklilik kazandığı,
III. farklı şekillerde tahsil edildiği

yorumlarından hangilerine ulaşılabilir?

Verilen haritalar birlikte değerlendirildiğinde aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılabilir?

• 1856 tarihli Paris Antlaşması’yla Osmanlı Devleti ilk kez Avrupa devletler hukukuna dâhil edilmiş ve topraklarının bütünlüğü büyük devletlerin garantisi altına alınmıştır. Böylece Osmanlı Devleti’nin bir Avrupa devleti olduğu belirtilmiştir.
• 1881 yılında Fransa Tunus’u 1882 yılında da İngiltere Mısır’ı işgal etmiştir.

Avrupalı devletlerin politikalarında yaşanan bu değişimin temel gerekçesi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

I. Navarin Olayı
II. Kırım Savaşı
III. Boğazlar Meselesi

Verilen gelişmelerin hangilerinde İngiltere ve Rusya’nın Osmanlı Devleti’ne karşı birlikte hareket ettiği söylenemez?

Tuna: Mehmed Ali Paşa Mısır valisi olduktan sonra bölgede uzun vadeli idarî ve iktisadî reformlara başladı. Uygulanan merkezî ekonomik sistemle arazi üzerindeki kontrolünü arttırdı ve iktidarı için bir tehlike olarak değerlendirdiği ulemanın gücünü kırdı. Memlûklu beyleriyle mücadeleyi sürdürdü ve bir süre sonra onları da etkisiz hâle getirdi.

Ceren: Bu gelişmeler - - - -

Diyalogda verilen bilgiler dikkate alındığında Ceren’in aşağıdakilerden hangisi ile cümlesine devam etmesi uygundur?