12. Sınıf Biyoloji Genden Proteine Test 2

Dünya nüfusunun yarısının temel besin kaynağı pirinçtir. Vitamin bakımından fakir olan pirinçte, A vitamininin öncül maddesi olan beta karoten üretiminden sorumlu gen yoktur. Pirincin en çok tüketildiği Güney ve Güneydoğu Asya’da 5 yaşın altındaki çocukların %70’inde A vitamini eksikliği görülmektedir. Bu durum birçoğunun sağlığının bozulmasına ve kör olmalarına neden olmaktadır. Günümüz gen teknolojisi ile nergis bitkisinde bulunan beta karoten üretiminden sorumlu olan gen, normal beyaz pirince aktarıldığında taneleri daha parlak ve sarı yeşil renkte olan altın pirinç üretilmiştir.

Buna göre;

I. Farklı türler arasında gen aktarımı yapılmıştır.
II. Besin değeri daha yüksek ürün elde edilmiştir.
III. Altın pirinç tüketenlerde vitamin eksikliğine bağlı hiçbir rahatsızlık görülmez.

ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir?

Jel elektroforezi, nükleik asitlerin moleküler büyüklüklerine, elektrik yüklerine bağlı olarak uygulanan elektrik akımı sayesinde agaroz olarak adlandırılan özel bir matriks içerisinde bir yön boyunca taşınmasıdır.

Olay yerinden alınan bir DNA örneği biyoteknolojik yöntemlerden biri olan agaroz jel elektroforezi ile yürütüldükten sonra şekil-1’deki görüntü elde edilmiştir. Ardından olay yerinde bulunan iki şüpheliden de tükürük sürüntü örneği alınarak tekrar agaroz jel elektroforezinde yürütülmüş ve şekil-2’deki görüntüler elde edilmiştir.

Çıkarılacak sonuçlarla ilgili olarak;

I. Olay yerinden alınan örnek, şüpheli II’nin olay yerinde daha önceden bulunduğunun kanıtıdır.
II. Şüpheli I ile olay yerinden alınan örnek arasında suçlamaya yetecek kadar benzerlik yoktur.
III. Şüpheli I ile şüpheli II arasında akrabalık vardır.

ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir?

Bakteriler çevrelerinde meydana gelen değişikliklere hızlı uyum sağlayabilen canlılardır. Antibiyotik direnci de bunun bir örneğidir. Belirli bir antibiyotiğe karşı direnç, söz konusu antibiyotiğin tedavi dozunda dirençli bakterileri öldüremediğini veya çoğalmalarına engel olamadığını ifade etmektedir. Antibiyotik direncine sahip bakteriler antibiyotik varlığında, dirençli olmayan bakterilere göre avantaj sağlar ve bunun bir neticesi olarak belirli bir süre sonra ortamdaki bakterilerin çoğu o antibiyotiklere karşı direnç sahibi olur. Ayrıca bakteriler, dirence neden olan genetik yapıları farklı bakteri türlerine de aktarabilir, bu da antibiyotik direncinin bakteriler arasında yaygınlaşmasına önemli katkı sağlar.

Amerika’da yayınlanan “Newsweek” dergisi, 18 Ekim 2013 tarihli kapak sayfasında antibiyotiklerin aşırı kullanımına bağlı olarak tedavi edilemeyen süper mikropların dünya genelinde yayılmaya başladığına değinerek “İlaçlar İşe Yaramıyor” başlığını kullanmıştır. Yakın gelecekte enfeksiyon hastalıklarının tedavisinde antibiyotikler tamamen etkisiz hale gelebilir ve basit yara enfeksiyonları ölümle sonuçlanabilir.

Antibiyotik direnci ile ilgili verilen sonuçlardan hangisi çıkarılamaz?

Klonlama ile ilgili bir gazete haberine yer verilmiştir.

Bu haber ile ilgili;

I. Bilim insanları klonlamada başarılı olmak için birçok çalışma yapmıştır.
II. Daha önceki klonlama yöntemleri ile uzun süre yaşayan maymunlar üretilememiştir.
III. Somatik çekirdek transferi yöntemi ile klonlama çalışmalarındaki başarısızlık oranı düşmüştür.
IV. Maymun klonlanması ile insan klonlanması arasında bir ilişki yoktur.

ifadelerinden hangilerine ulaşılamaz?

Marketlerde ve alışveriş merkezlerinde satılan ürünlerin üzerinde birbirine paralel, farklı kalınlıklarda çizgilerden oluşan ve her çizginin farklı rakamı ifade ettiği semboller bulunur. Bu sembollere barkod denir. Her ürünün barkodu farklıdır. Barkod okuyucularıyla barkodlar okutulduğunda ürün hakkında bilgilere ulaşılabilir. DNA parmak izimizdeki desenleri de bu barkodlara benzetebiliriz ve birçok adli vakalarda parmak izinden faydalanılır.

Bu bilgilere göre DNA parmak izi ile ilgili verilenlerden hangisi yanlıştır?

T polipeptitinde amino asit dizilimi; şeklindedir ve 5 çeşit amino asit ve 4 peptit bağı içerir.

Tabloda X,Y ve Z polipeptitlerinin amino asit dizilimleri verildiğine göre,

aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

Meselson ve Stahl ikilisi DNA’nın kendini yarı korunumlu eşlemesi ile ilgili yaptığı çalışmada E.coli bakterilerini, azot kaynağı olarak sadece ağır ¹⁵ N içeren bir besiyeri ortamında birçok kuşak boyunca çoğalmalarını sağladılar. Sonuç olarak E.coli bakterilerinin DNA’ları ağır azot içeren ¹⁵N¹⁵N oldu. ¹⁵N¹⁵N (ağır azot içeren) DNA’lar 14N’lü besi ortamında bir kere eşlendiğinde oluşan DNA’lar (¹⁵N¹⁴N, ¹⁵N¹⁴N) melez olur. Melez DNA’lar ¹⁴ N’lü besi ortamında bir kez daha eşlendiğinde ise (¹⁵N¹⁴N, ¹⁴N¹⁴N, ¹⁵N¹⁴N, ¹⁴N¹⁴N) melez ve normal DNA’lı E.coli bakterileri oluşur.

Buna göre normal azot içeren bir DNA taşıyan E.coli bakterisi önce 2 kez ağır azot içeren ortamda, 1 kez de normal azot içeren ortamda eşlendiğinde;

I. Birinci eşlenmede oluşan DNA’lar %100 melez olur.
II. İkinci eşlenmede %50 ağır azotlu DNA’lar oluşur.
III. Üçüncü eşlenmede normal DNA’ların melez DNA’lara oranı 1/3’dür.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

DNA üzerindeki genden transkripsiyonla sentezlenen mRNA, sentezlenecek proteinin amino asit dizilişini belirler. Kalıp olarak kullanılan DNA zinciri anlamlı zincir olarak ifade edilirken, anlamlı zincirin karşısındaki zincir ise tamamlayıcı zincir olarak adlandırılır. DNA üzerinden mRNA sentezlenirken anlamlı zincirde adenin bazı karşısına urasil bazı gelir.

Kodonların şifrelediği amino asitler şekilde gösterilmiştir.

DNA’nın I.ipliği anlamlı zincir olduğuna göre;

oluşacak proteinin yapısında hangi amino asit bulunmaz?

DNA’daki polinükleotit zincirlerin oluşturduğu çift sarmalın dayanıklılığı, Guanin ve Sitozin sayısının Adenin ve Timin sayısının oranına bağlıdır. GC/AT>1 ise üçlü bağ sayısı fazla ve DNA’nın iki ipliğini birbirinden ayırmak için gerekli ısı miktarı yüksek, GC/AT<1 ise ikili bağ sayısı fazla ve DNA’nın iki ipliğini birbirinden ayırmak için gerekli olan ısı miktarı daha düşüktür.

Bu bilgilere göre;

DNA’nın ipliğini ayırmak için gerekli olan ısı miktarını çoktan aza doğru sıralayınız?

20 çeşit amino asitin herbirine yeterli şifre verebilmesi için üç nükleotitten oluşan “kod” adı verilen şifreler kullanılır. 4 çeşit nükleotit üçerli gruplandığı zaman 64 çeşit şifre oluşmaktadır. Bir bakteri DNA’sında yaklaşık 106 tane şifre bulunurken, insan DNA’sında 185x107 tane şifre bulunmaktadır.

Verilen bilgilere göre,

I. Nükleotitlerin ikişerli gruplar oluşturması ile oluşacak şifreler tüm amino asit çeşitlerini karşılamaz.
II. Bir DNA’daki şifre çeşidi, şifre sayısından fazladır.
III. İnsan DNA’sındaki şifre çeşidi sayısı, bakterininkinden fazladır.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?