8. Sınıf İnkılap Tarihi Atatürk’ün Ölümü ve Sonrası Test 3

Atatürk, Almanya’nın İngiltere ve Rusya hariç olmak üze­re, bütün Avrupa kıtasını işgal edebilecek bir orduyu kısa zamanda oluşturabileceğini, bundan dolayı savaşın 1940- 1946 yılları arasında başlayacağını, Fransa’nın güçlü bir ordu oluşturmak için gereken özellikleri yitirdiğini, İngilte­re’nin adalarını savunmak için bundan sonra Fransa’ya güvenemeyeceğini belirtmiştir.

Atatürk bu düşüncesiyle;
I. Almanya’nın güçleneceğini,
II. Yeni bir savaşın yaşanacağını,
III. Fransa ile İngiltere ittifakının başarılı olacağını
durumlarından hangilerini ifade ettiği savunulabilir?

Türkiye, İkinci Dünya Savaşı sonrasında yeni dünya düze­ninin oluşturulacağı San Francisco Konferansı’na katılabil­mek ve Yalta Konferansı kararları uyarınca Birleşmiş Mil­letler Teşkilatının asil üyelerinden olabilmek için 23 Şubat 1945’te Almanya’ya savaş ilan etmiştir. Ancak bu sırada Almanya’nın yenilgisi kesinleşmiş, savaş ilanı simgesel bir hareket olarak kalmıştır.

Buna göre, Türkiye’nin Almanya’ya savaş ilan etmekle;
I. Batılı demokratik devletlerin yanında yer almak,
II. Dünyada etkili ve sözü geçer bir devlet olmak,
III. Barıştan yana olduğunu göstermek
durumlarından hangilerini amaçladığı savunulabilir?

Türkiye, coğrafi ve jeopolitik konumu nedeniyle İkinci Dünya Savaşı sırasında gerek Mihver Devletler gerekse Müttefik Devletler tarafından baskı altına alınmaya çalışılmıştır. Bu devlet gruplarının Türkiye’yi kendi yanlarında savaşa dahil etme uğraşlarına karşın Türkiye, Mihver Devletler arasında­ki çatışmaları kullanarak bir denge politikası izlemiştir.
Buna göre Türkiye’nin denge politikası izlemekle aşağı­dakilerden hangisini amaçladığı söylenebilir?

II. Dünya Savaşı yıllarında Türkiye’de izlenen ekonomik po­litika, büyümeyi hızlandırmaktan çok mal darlığını hafiflet­mek, fiyat artışlarını engellemek, karaborsa ile mücadele et­mek ve sosyal adaleti sağlamak gibi hedeflere yönelmiştir. Çünkü savaşın başladığı günlerde her türlü eşyaya aşırı ta­lep olmuş, malların gereksiz yere stoklanıp yüksek karlarla satılması mevcut hükümetleri zor durumdan bırakmıştır. Bu nedenle hükümetler fiyatları yükselen mallara narh koyma gibi uygulamalar yapmışlardır.

Metinde geçen “karaborsa ile mücadele etmenin” aşağıda­kilerden hangisine yönelik olduğu savunulabilir?

İran Tahran Gazetesinde;
“Atatürk gibi insanlar, bir kuşak için doğmadıkları gibi bir devre için de doğmazlar. Onlar önderlikleriyle yüz­yıllarca milletinin tarihinde hüküm sürecek insanlardır.”

Bilgiye göre Atatürk ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra dünyada ortaya çıkan değişim Türkiye’yi de etkilemiş, iç ve dış şartların zor­laşması çok partili rejime geçilmesinde etkili olmuştur.

Türkiye’nin çok partili rejime geçmesinde;
I. Hükumetin denetlenmesinin gerekli olması,
II. Halkın tek parti yönetimiyle mecliste yeterince tem­sil edilmemesi,
III. Batı dünyasına katılmak için demokratik düzene geçilmesinin gerekli olması
durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunu­labilir?

İkinci Dünya Savaşı sırasında yaşanan ekonomik ve sosyal sorunlar, muhalefetin güçlenmesinde etkili ol­muştur. Bu gelişmeler iktidar partisi CHP’nin halktan aldığı desteğin zayıflamasına yol açmıştır.

Bu durumun Türkiye’de,
I. Yeni siyasi partilerin kurulmasına,
II. İktidar partisinin uyguladığı ekonomik politikaların eleştirilmesine,
III. Halkın satın alma gücünün artmasına
gelişmelerinden hangilerine neden olduğu savu­nulabilir?

Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu’nun mecliste görü­şülmesi sırasında iktidar partisi olan CHP’de yoğun bir tartışma yaşanmış ve uygulanan ekonomik politi­kaları eleştiren Adnan Menderes Refik Karaltan, Fuat Köprülü ve Celal Bayar gibi milletvekilleri sözü edilen kanunun çıkmasında ret oyu verdiler. Bu milletvekille­ri daha sonra CHP’den ayrılarak Demokratik Parti’nin kurulmasına yönelik çalışmaların içerisine girmişlerdir.

Bu bilgilere bakılarak;
I. CHP’de bazı konularda görüş ayrılığı yaşanmıştır.
II. CHP’nin ekonomik politikaları bazı milletvekilleri tarafından kabul görmemiştir.
III. Bazı milletvekilleri CHP’de yönetime gelmek için çalışmalar yapmışlardır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

7 Haziran 1945 tarihinde Celal Bayar, Adnan Mende­res, Fuat Köprülü, Refik Koraltan, CHP Meclis Grup Başkanlığı’na tarihe Dörtlü Takrir olarak geçen, ülkede ve parti içinde demokratik ilkelerin işlerlik kaz anmasını isteyen bir önerge verdiler. Dörtlü Takrir sahiplerinden Adnan Menderes ve Fuat Köprülü hükumeti eleştirme­ye devam ettiler. Bu kişiler daha sonra CHP’den ihraç edildiler. Bu durum üzerine Celal Bayar da 1 Aralık 1945’de milletvekilliğinden ve CHP’den istifa etti. Kısa sürede CHP’den ayrılan milletvekilleri bu muhalif grup ile birleşerek Demokrat Parti’yi kurdular.

Bu bilgilere göre;
I. Bazı CHP’li milletvekilleri partinin demokratik ilkele­ri yerine getirmediğini ileri sürmüşlerdir.
II. Demokrat Parti Dörtlü Takrir Önergesi’nden sonra kurulmuştur.
III. CHP başka partilerle koalisyon kurma çalışması içerisine girmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?