8. Sınıf İnkılap Tarihi Demokratikleşme Çabaları Test 1

“… insanlar öncelikle siyasal rengini, oyunu ve ka­rarlığına açık ve milletçe anlaşılır şekilde anlatsın. Mertçe, namusluca hareket budur.”

Mustafa Kemal, bu sözleriyle aşağıdakilerden hangisini teşvik etmiş olabilir?

Aşağıdakilerden hangisi doğrudan Türkiye’de demokrasi yolunda atılan adımlar arasında yer almaz?

Cumhuriyet Dönemi’nde gerçekleşen,

I. Menemen Olayı,

II. Şeyh Sait İsyanı

gelişmelerinin, kapanmalarıyla ilgili oldukları siyasi partilerle ilişkisi aşağıdakilerden hangi­sinde sırasıyla verilmiştir?

Mustafa Kemal’in 9 Eylül 1923’te kurduğu Halk Fırkasının kuruluş amacı, parti tüzüğünde “Milli hakimiyetin halk tarafından ve halk için uygulan­masına rehberlik etmek ve Türkiye’yi uygar bir devlet halinde yükseltmek ve Türkiye’de bütün kuvvetlerin üstünde kanunun koruyuculuğunu hakim kılmaya çalışmak.” şeklinde ifade edilmiştir.

Buna göre, Halk Fırkasının,

I. ulusal egemenliği güçlendirmek,

II. çağdaşlaşmayı sağlamak,

III. gelenekçi yapıyı korumak

amaçlarından hangilerine yönelik olarak kurul­duğu söylenebilir?

Türkiye 1929 yılında A8D’de başlayan ve dünya­ya yayılan büyük ekonomik krizden en fazla etki­lenen ülkelerden biri olmuştu. Ekonomik sorunlar nedeniyle Cumhuriyet Halk Fırkasına karşı genel bir memnuniyetsizlik havasının doğması üzerine Mustafa Kemal demokrasiye geçişi sağlamak için harekete geçti.

Bu durumun aşağıdakilerden hangisinin orta­ya çıkmasına neden olduğu söylenebilir?

Cumhuriyet yönetiminin amacı milli iradenin ve milletin farklı görüşlerinin önündeki engelleri kaldırarak çoğulculuğun önünü açmaktır.

Aşağıdakilerden hangisi çoğulculuk ilkesi doğrultusunda atılan bir adım olabilir?

Milli egemenlik ilkesine göre kurulan cumhuriyet yönetiminin yaygınlaşması, bazı nüfuz sahibi kişi­leri rahatsız etti. Bu durum karşısında halkın dini inançları ve bölgesel farklılıkları kullanan bazı kişiler cumhuriyet yönetimine karşı tehditler ortaya çıkardı.

Bu anlayış paralelinde,

I. Kubilay Olayı,

II. 31 Mart İsyanı,

III. Anzavur İsyanı,

IV. Atatürk’e suikast girişimi

olaylarından hangilerinin ortaya çıktığı savu­nulabilir?

Şeyh Sait Ayaklanması, zamanla Elazığ, Bitlis ve Muş’a kadar yayıldı. İsyancıların Erzurum ve Diyarbakır önlerine gelmesi, isyanı bastıramayan Fethi Bey Hükumeti’nin istifasına sebep oldu.

Sadece bu durum aşağıdakilerden hangisini doğrulamaktadır?

Atatürk 1923 yılında düzenlemiş olduğu basın toplantısında, kuracağı Halk Fırkası’nı şu sözlerle açıklamıştır:

“Ben öyle bir parti kurmayı tasavvur ediyorum ki, bu parti milletin bütün sınıflarının refah ve saadeti­ni temine yönelmiş bir programa sahip olsun.”

Atatürk’ün bu sözleri, partinin aşağıdaki ilke­lerden hangisiyle doğrudan bağlantısını ortaya koymaktadır?

Cumhuriyet yönetiminin amacı milli iradenin ve milletin farklı görüşlerinin önündeki engelleri kaldırarak çoğulculuğun önünü açmaktır.

Bu çerçevede aşağıdaki adımlardan hangisinin atıldığı söylenebilir?

Şeyh Sait İsyanı’nın çıkması üzerine Başbakan İs­met Paşa tarafından Takririsükun Kanunu çıkarıldı (4 Mart 1925). Bu kanuna göre istiklal Mahkeme­leri tekrar kuruldu.

Bu gelişmelerin aşağıdakilerden hangisini sağlamaya yönelik olduğu söylenebilir?

“Büyük Millet Meclisi’nde ve millet karşısında ulus işlerinin serbestçe tartışılması ve iyi niyet sahibi kişilerin ve partilerin özel görüşlerini ortaya koya­rak milletin yüksek menfaatlerini aramaları, benim gençliğimden beri aşık ve taraftar olduğum bir sis­temdir.”

Atatürk’ün sözünde,

I. ulusal egemenlik,

II. çok partili hayat,

III. milli bağımsızlık

unsurlarından hangilerini doğrudan söyleye­bilir?