8. Sınıf İnkılap Tarihi İşgal Yıllarında Anadolu Test 7

Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’nda mücadele ettiği cepheler aşağıdaki haritada verilmiştir.

Bu haritadan hareketle;
I. Çanakkale Muharebeleri, en önemli savunma savaşlarıdır.
II. Taarruz cephelerinde İngilizlere karşı mücadele edilmiştir.
III. Savunma savaşlarının tamamı yenilgi ile so­nuçlanmıştır.
IV. Osmanlı Devleti’nin Orta Doğu ile olan irtibatı engellemek istenmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Bir ara askerleri ile birlikte, çevrelerini neredey­se bütünüyle kuşatan bir süngü ormanı arasında büyük bir piyade kuvvetine karşı göğüs göğüse dövüşmek zorunda kaldı. Soğukkanlılığı ve kendi süngüsünü bütün gücüyle kullanması sayesinde, bu çarpışmadan sıyrıldı ve böylelikle olası bir ölüm­den ya da tutsaklıktan kurtulmuş oldu.

Mustafa Kemal’in Kafkas Cephesi’nde Ruslara karşı giriştiği bu mücadeleyle ilgili olarak;
I. Mücadeleci ve azimli bir lider olduğu,
II. Ruslarla birlikte hareket eden Ermeni faaliyetlerini engellediği,
III. Önemli başarılar elde ettiği
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı’nda Kaf­kas ve Kanal Cephelerinde taarruz girişiminde bulunurken; Çanakkale, Suriye-Filistin, Irak ve Hicaz-Yemen Cephelerinde de savunma savaşla­rında bulunmuştur. Ayrıca Osmanlı Devleti, Avus­turya-Macaristan ve Bulgaristan’a yardım amacıyla toprakları dışında bulunan Galiçya, Romanya ve Makedonya Cephelerinde de mücadele etmiştir. Çanakkale ve Irak Cephelerinde zafer elde eden Osmanlı Devleti, 30 Ekim 1918 tarihinde Mondros Ateşkes Anlaşması’nı imzalayarak savaştan çekil­miştir.

Bu parçadaki bilgilere göre, Osmanlı Devleti ile il­gili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Rusya’ya askeri yardım götürmeyi hedefleyen İti­laf Devletleri, öncelikle deniz savaşları ile Boğaz­ları geçmeyi denemişlerdir. Ancak Nusret Mayın Gemisi’nin Çanakkale Boğazı’nın ağzına döktüğü mayınlar, İtilaf donanmasının geri çekilmesine ne­den olmuştur. İtilaf Devletleri, bu yenilgi sonrasında kara savaşlarına başlamıştır. Mustafa Kemal İtilaf Devletlerinin saldırabileceği bölgelere asker sevk etmiş, Anafartalar’daki birliklerine “Size taarruzu değil ölmeyi emrediyorum.” diyerek önemli bir za­ ferin elde edilmesini sağlamıştır. Elbette bu durum, İtilaf Devletlerinin kara savaşlarında da yenilmesi anlamına geliyordu.

Bu parçadaki bilgilere göre;
I. İtilaf Devletleri, kurdukları ittifakın devamını sağlamaya çalışmışlardır.
II. İtilaf Devletleri, Çanakkale Deniz Savaşları’nda Mustafa Kemal’in çalışmaları sonucu yenilgi al­mışlardır.
III. Çanakkale Cephesi’nde başarı, Kafkas Cephe­si’nde Rusların yenilmesine ortam hazırlamıştır.
IV. Mustafa Kemal’in ileri görüşlülüğü, Çanakkale Savaşları’nın seyrini etkilemiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Taarruz olarak açılan Kafkas Cephesi’nde Alman­ların amacı, Doğu Cephesi’nde rahatlamaktı. Os­manlı Devleti ise Rusların güneye inmesini engel­lemek, Orta Asya Türkleri ile irtibata geçmek ve Bakü petrollerini korumak istemiştir. Gerçekleşen Rus saldırılarını engellemek için ise Enver Paşa komutasında Sarıkamış Hareketi düzenlemiştir. Ancak ağır kış koşullarının dikkate alınmaması, aç­lık ve hastalıklar sebebiyle on binlerce Mehmetçik yaşamını yitirmiştir. Bu durum, Rus saldırılarının artmasında etkili olmuş; Van, Muş, Bitlis, Erzurum, Erzincan ve Trabzon Rus işgaline uğramıştır.”

Buğra Öğretmen, sınıftaki öğrencilerinden, verdiği bu bilgiler doğrultusunda çıkarımda bulunmalarını istemiş ve öğrenciler şunları söylemiştir:
I. Osmanlı Devleti, 1. Dünya Savaşı’nda Almanya ile ittifak kurmuştur.
II. Enver Paşa, iyi planlanmamış bir hareket ger­çekleştirmiştir.
III. Osmanlı Devleti’nin Mondros Ateşkes Anlaş­ması’nı imzalamasına ortam hazırlanmıştır.
Buna göre yargılarından hangilerine ulaşılabi­lir?

Kuva-yı Milliye ruhunun ortaya çıkmasında;
I. Anadolu’nun farklı bölgelerinde işgallerin başlaması,
II. İstanbul Hükumetinin teslimiyetçi tavrı,
III. Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkması
durumlarından hangileri etkili olmuştur?

Atatürk, 26 Şubat 1921’de Amerikalı gazeteci Streit ile yaptığı mülakat sırasında 1915 olaylarına ilişkin şu açıklamalarda bulunmuştu:

“Rus ordusu 1915’te bize karşı büyük taarruzunu başlattığı bir sırada o zaman Çarlığın hizmetinde bulunan Taşnak Ermeni Komitesi, askeri birlikle­rimizin gerisinde bulunan Ermeni ahalisini isyan ettirmişti. Düşmanın sayı ve malzeme üstünlüğü karşısında çekilmeye mecbur kaldığımız için ken­dimizi daima iki ateş arasında kalmış gibi görüyorduk. İkmal ve yaralı konvoylarımız acımasız şekil­de katlediliyor, gerimizdeki köprüler ve yollar tahrip ediliyor ve Türk köylerinde terör hüküm sürdürü­lüyordu. Bu cinayetleri işleyen ve saflarına eli si­lah tutabilen bütün Ermenileri katan çeteler, silah, cephane ve iaşe ikmallerini bazı büyük devletlerin daha barış zamanından beri kendilerine kapitülas­yonların bahşettiği dokunulmazlıklardan istifade ederek ve bu maksada yönelik olarak büyük stok­lar husule getirmeye muvaffak oldukları Ermeni köylerinden yapıyorlardı.”

Buna göre Osmanlı Devleti’nin 1915 tarihli Teh­cir Kanunu ile Ermenileri göç ettirmesinde;
I. Halkın can ve mal güvenliğini koruma,
II. Ordunun sevk ve idaresini kolaylaştırma,
III. Rusya’dan ekonomik ve askeri destek alma
amaçlarından hangilerinin etkili olduğu söyle­nebilir?