8. Sınıf İnkılap Tarihi İstiklal Yolculuğu

İstanbul Hükümeti’nin, Anadolu’daki Milli Mücadele taraftarı ile uzlaşma yolları aradığı dönemde, Musta­fa Kemal’in eski arkadaşı Abdülkerim Paşa, İstanbul Hükumeti ile Mustafa Kemal arasında arabuluculuk yaparak tarafların görüşmesinde etkili olmuştur. Bunun üzerine İstanbul Hükumeti, Salih Paşa’yı Anadolu’ya göndermiş, isyancı subay olarak nite­lendirdiği Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Ce­miyeti’nin başkanı Mustafa Kemal ile görüşmüştür. Bu görüşmede alınan Mebusan Medisi’nin açılması dışındaki kararlar, İstanbul Hükumeti tarafından red­dedilmiştir.
Bu parçadaki bilgilerden hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz?

1. Durum: İstanbul Hükümeti, Sivas Kongresi’nin toplanmasını engellemek için Elazığ Valisi Ali Ga­lip’i görevlendirmiş ancak kongre tüm engellemele­re rağmen başarıyla toplanmıştır.
2. Durum: Temsil Heyeti’nin İstanbul Hükumeti ile olan tüm irtibatı kesmesi üzerine Damat Ferit Hükumeti istifa etmiştir.
3. Durum: Amasya Görüşmeleri’nde Damat Fe­rit’ten daha ılımlı biri olan Ali Rıza Paşa’nın gö­revlendirdiği Salih Paşa ile görüşülmüş ancak bu hükumet, görüşmelerde alınan birçok kararı red­detmiştir.
Verilen bu bilgiler doğrultusunda aşağıdakiler­den hangisine ulaşılamaz?

Buğra Öğretmen, öğrencilerine Mustafa Kemal’in Havza Genelgesi’ni yayınlama amacını,

• İzmir, Manisa ve Aydın şehirlerinin Yunanlılar tarafından ele geçirilişinin protesto edilmesi için her tarafta mitingler yapılması,
• Ordunun dağıtılmaması ve silahların teslim edilmemesi,
• İstanbul Hükumeti’ne ve İtilaf Devletlerine işgal­leri kınayan telgrafların çekilmesi,
• Azınlıklara karşı olumsuz davranışların engel­lenmesi, şeklinde açıklamıştır.

Bu bilgilerden Havza Genelgesi ile ilgili olarak,
I. İşgaller karşısında halkın bilinçlenmesi hedef­lenmiştir.
II. Ulusça örgütlenme düşüncesi yaygınlaştırılmak istenmiştir.
III. Tüm cemiyetlerin tek çatı altında birleştirilmesi hedeflenmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Doğu illerinin Ermenilere bırakılmasını engellemek amacıyla Mustafa Kemal’in katılımıyla toplanan Er­zurum Kongresi’nde alınan kararlardan biri “Ulusun bağımsızlığı, saltanat ve hilafet makamının doku­nulmazlığı için Kuva-yı Milliye’yi etkin milli iradeyi hakim kılmak esastır.” şeklindedir.

Erzurum Kongresi’nin bu maddesinden;
I. Ulusal egemenlik ilkesi dile getirilmiştir.
II. Rejimin değişeceğine işaret edilmiştir.
III. Saltanat yanlıların desteğinin kazanılması amaçlanmıştır.
IV. Temsil Kurulu’na yürütme yetkisi verilmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?

Bu tablodaki bilgilerden hareketle Sivas Kong­resi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

1919-1927 yılları arasındaki gelişmeleri kapsayan ve Ekim 1927’de Atatürk tarafından okunan Nu­tuk’ta Samsun’a çıkarken düşünülen çare şu şekil­de ifade edilmiştir:

“Efendiler, bu durum karşısında tek bir karar var­dı. O da milli hakimiyete dayanan kayıtsız şart­sız, bağımsız yeni bir Türk devleti kurmak… İşte İstanbul’dan çıkmadan önce düşündüğümüz ve Samsun’da, Anadolu topraklarına ayak basar bas­mak uygulanmasına başladığımız karar, bu karar olmuştur… Türk’ün haysiyeti ve gururu ve kabiliyeti çok yüksek ve büyüktür. Böyle bir millet esir yaşa­maktansa mahvolsun daha iyidir. Öyleyse ya istik­lal ya ölüm!”

Bu parçada geçen Mustafa Kemal’in “… O da milli hakimiyete dayanan kayıtsız şartsız, bağımsız yeni bir Türk devleti kurmak…” sözünden;
I. Ulusal egemenliğin esas alınacağına,
II. Manda ve himayeye karşı çıkıldığına,
III. Bağımsızlık düşüncesinin hedef alındığına
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Mustafa Kemal ve arkadaşları, Sivas Kongresi’n­den sonra, şimdiye kadar Milli Mücadele aleyhin­de olan ve her fırsatta bu hareketi engellemeye çalışan İstanbul Hükümeti ile olan ilişkilerin kesil­mesine karar vermiştir. Temsil Heyeti, meşru bir hükumet iş başına gelinceye kadar hükümetle idari ilişkileri ve İstanbul ile her türlü telgraf ve posta haberleşmesinin kesildiğini bütün askeri ve sivil makamlara duyurmuştur. Ayrıca İstanbul’dan Ana­dolu’ya atanan komutan ve valileri kabul etmeyerek geri göndermiştir.

Buna göre;
I. Temsil Heyeti, İstanbul Hükümeti’ne bağlı olma­dığını göstermeye çalışmıştır.
II. Azınlıkların milliyet ilkesine göre Anadolu’yu parçalama hedeflerine karşı çıkılmıştır.
III. Uluslararası eşitlik temel ilke olarak kabul edil­miştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Mustafa Kemal tarafından hazırlanan Cevat Abbas Gürer tarafından kaleme alınan, bazı komutanların da onay ve imzalarıyla etkinliği arttırılan Amasya Genelgesi’nin maddelerinden bazıları şunlardır:
• Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve ka­rarı kurtaracaktır.
• Anadolu’nun her bakımdan en güvenli yeri olan Sivas’ta milli bir kongre toplanacaktır.
• Bunun için Sivas Kongresi’ne, bütün illerin her sancağından halkın güvenini kazanmış üçer delegenin mümkün olan en kısa zamanda yola çıkarılması gerekmektedir.

Amasya Genelgesi ile ilgili verilen bu bilgiler­den hareketle;
I. Milli birlik ve beraberlik sağlanmak istenmiştir.
II. Sivas Kongresi’nde halkın istekleri doğrultusunda kararların alınması amaçlanmıştır.
III. Mücadelelerinin merkezi bir yapıya kavuşturul­ması hedeflenmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?