9. Sınıf Fizik Madde ve Özellikleri Test 1

K ve L sıvılarına ait kütle-hacim grafiği şekildeki gibidir.

Bir şişe K sıvısı ile dolu iken kütlesi 485 g, L sıvısı ile dolu iken 260 g geliyor.

Buna göre boş şişenin kütlesi kaç g’dır?

Bir öğrenci metalden yapılmış jileti su üzerine dikkatlice bıraktığında yüzeyde kaldığını, suyu ısıttığında ise jiletin battığını gözlemliyor.

Buna göre bu deneyle ilgili;

I. Sıvılarda yüzey gerilimi vardır.
II. Sıvılardaki yüzey gerilimi sıvının saflığıyla ilgilidir.
III. Sıvının yüzey gerilimi sıcaklıkla ilgilidir.

çıkarımlarından hangileri yapılabilir?

Ayçiçek yağının konulduğu plastik şişeyi inceleyen öğrenci aşağıdaki işlem basamaklarını takip ediyor.
(Şişenin içinde boşluk yoktur.)

• Taşma seviyesine kadar su dolu olan leğene içi yağ dolu şişeyi bırakıyor ve taşan suyu dereceli kaba aktardığında 1005 ml olduğunu görüyor.
• İçi yağ dolu şişeyi hassas terazide tarttığında 915 g geliyor.
• Şişeyi açıp yağı dereceli kaba aktardığında yağın hacminin 985 ml olduğunu görüyor.
• Hassas terazi ile boş şişenin kütlesini 28 g ölçüyor.

Ulaşılan sonuçlardan hangisi yanlıştır?

Askeriye için yeni ürünler tasarlayan bir merkez kurşun geçirmez yelekler için yeni bir madde arayışına girmiştir. Dünyada ilk olarak kullanılacak bu ürün için iki hammaddenin uygunluğuna karar verilmiştir. Bu ham maddelerden üretilen aynı boyuttaki iki ayrı yelek testlere tabi tutulmuş; birinin kullanım için çok ağır olduğu ve askerin hareket kabiliyetini kısıtladığı fakat üst seviye koruma sağladığı, diğerinin ise ağır silahlara karşı askeri korumada yetersiz kaldığı fakat hafif olduğu için kolaylıkla kullanılabildiği görülmüştür. Yapılan ek çalışmalarda bu iki hammaddenin karışımı ile yeni bir hammadde oluşturulmuş ve hazırlanan yeleğin hem hafif olması sağlanmış hem de koruyuculuğu arttırılmıştır.

Bu yeni keşfin peşine düşen askeri bir casus üzerinde çalışma yapılan ve isimlerinin şifrelendiği hammaddelere ait grafiğe ulaşmıştır. (Çekiç, Güneş, Şafak, Fırat ve Zeytin kullanılan hammaddelerin kod adlarıdır.) Elindeki grafikten yola çıkarak yapılan çalışmaları anlamaya çalışmaktadır.

Askeri casusun;

I. Çekiç ve zeytinin kullanıldığı karışımlarda muhtemel yeni ürün için 3 ihtimal yer alır.
II. Güneş ve fıratın kullanıldığı deneyde yeni ürün şafaktır.
III. Çekicin kullanıldığı yelek taşıma bakımından en ağır olandır.

vardığı yargılardan hangileri doğrudur?

Bilimsel araştırma yapan bir gemi Kuzey Pasifik Okyanusu’nda seyrederken bilinmedik bir ada yakınlarında sığ suda arızalanıyor. Araştırma gemisinde Meksika ve Rusya’dan alınan petrol örneklerinin bulunduğu tankerler patlıyor ve petrol suya boşalıyor. Bilimsel araştırma için en azından numune kurtarmak isteyen gemi mürettebatı sudan petrol örnekleri alıyor. Önceden ölçümleri yapılmış olan petrollerden Meksika’dan gelenin özkütlesi yaklaşık 1,080 g/ml ve Rusya’dan gelenin ise 0,70 g/ml olduğu biliniyor. Kuzey Pasifik Okyanusu’nun yüzeysel su özkütlesi yaklaşık 1,025 g/ml’dir ve petrolün suda çözünmediği bilinmektedir.

Buna göre;

I. Özkütle farkı numune almayı kolaylaştırır.
II. Su üzerinde biriken Rus petrolüdür.
III. Meksika petrolü dibe çöker.

yargılarından hangileri doğrudur?

Halatlı asansörlerde yük taşıyan kabin bir halata bağlanır ve halatın karşıt ucu da bir ağırlıkla dengelenir. Asansör çalıştığında makara yardımıyla halat kabini çekmeye başlar. Bu asansör tipinde halatın özellikleri asansörün taşıma kapasitesini etkiler.

Bir inşaat firmasının kullandığı halatlı asansör yük taşımada ihtiyaçlara cevap verememektedir. Tek seferde daha fazla yük taşımak istenmektedir. Çözüm üretme amacıyla yapılan durum değerlendirme toplantısında verilen teklifler;

I. asansöre ek halatların eklenmesi,
II. kullanılan halat yerine daha kalın bir halat kullanılması,
III. mevcut asansörün halatının kısaltılarak kısa mesafe kullanıma aktarılması şeklindedir.

Firmanın menfaati düşünüldüğünde hangi teklifler çözüm sağlayabilir?

Porselen yapımı kaolin, kuvars ve feldspatların pudra kıvamında toz haline getirilmiş karışımının su ilave edilerek çamur kıvamına getirilmesi ile başlar. Bu yoğun çamur (hamur) şekil verilerek yüksek sıcaklıklarda fırınlanır. Dinlenmeye alınan bisküvi ürünler sırlanır, süslenir ve ardından tekrar pişmeye alınır.

Porselen yapım aşamaları genel olarak benzerlik gösterse de tarih boyunca yapılan porselenler yapı bakımından farklılık göstermiştir. Örneğin ilk olarak Çinlilerin kullandığı porselen sert iken Avrupa’da yapılan ilk çalışmalar yumuşak porselendir. Bunun sebebi ham madde olarak kullanılan ürünlerin farklılığıdır.

Genel olarak bir porselen yapı hacimce % 50 kaolen, % 25 kuvars ve % 25 feldsipatdan meydana gelir.

Kaolenin yoğunluğu 2,62 ve kuvars yoğunluğu 2,65 g/cm³’tür.

Bu bilgiler doğrultusunda;

I. Elde edilebilecek pudra kıvamındaki toz karışımın yoğunluğu 2,55 ve 2,75 g/cm³ arasında bir değer alır.
II. Ağır bir porselen türü üretmek için feldspat olarak anortit tercih edilmelidir.
III. Hafif bir porselen türü elde etmek için feldspat olarak albit tercih edilmelidir.

yargılarından hangileri doğrudur?

Zeytin yağının konulduğu plastik şişeyi inceleyen öğrenci aşağıdaki işlem basamaklarını takip ediyor.
(Şişenin içinde boşluk yoktur.)

• Taşma seviyesine kadar su dolu olan leğene içi yağ dolu şişeyi bırakıyor ve taşan suyu dereceli kaba
aktardığında 1020 ml olduğunu görüyor.
• İçi yağ dolu şişeyi hassas terazide tarttığında 928 g geliyor.
• Şişeyi açıp yağı dereceli kaba aktardığında yağın hacminin 1000 ml olduğunu görüyor.
• Hassas terazi ile yağın kütlesini 900 g ülçüyor.

Plastik türlerine ait özkütle değerleri tabloda verilmiştir.

Elde edilen verilerle plastik şişenin hangi hammaddeden yapıldığını söyleyebiliriz?

Saf altın, şekli kolayca bozulan ve çabuk aşınır nitelikte olduğundan genellikle değersiz bir metal ile karıştırılarak kullanılır. Değersiz metal olarak da daha çok bakır tercih edilir. Saf altın, %100 altın demektir ve 24 ayardır. 18 ayar altın; 24’te 18’i altın, 24’te 6’sı değersiz metal anlamına gelir.

Altının özkütlesi 19,3 g/cm³ ve bakırın özkütlesi ise 8,9 g/cm³’tür.

Kuyumcusu için takı tasarlayan atölyede çalışan genç çırak elinde bulunan 3 bileziğin üzerinde ayar kodunun yazmadığını görmüştür. Sipariş sayımı bitince bileziklerin ayarlarının 14, 18 ve 24 olduğuna karar vermiştir. Çırak önce bilezikleri su dolu dereceli kaba bırakmış, ardından sudan çıkarıp hassas terazi üzerine koymuştur.

Çırak;

I. Hassas terazi ile kütle ve su dolu dereceli kap ile hacim değerlerini ölçer.
II. Terazide okuduğu değeri dereceli kapta okuduğu değere oranlarsa özkütle hesaplar.
III. Özkütlesi en büyük olan bileziğe 24 ayar kodunu yazar.

hangilerini doğru yapmıştır?

Bulaşık deterjanlarının ana ham maddelerinden biri kostik adı verilen NaOH bileşiğidir. Bu bileşik su içerisinde çözünür.
Bu bileşiğin etkisini görmek amacıyla içerisinde kostik bulunan bulaşık deterjanı ve şebeke suyu ile deney yapılıyor.

Deney sonucunu yorumlayan öğrenciler hızlı ve kolay temizleme açısından en iyi bulaşık deterjanını bulmak için piyasa araştırması yapıyor. Öğrenciler tarafından belirlenen üç örnek markanın içerdiği kostik oranı tablodaki gibidir.

Buna göre;

I. Kostik suyun yüzey gerilimini azaltır.
II. Seçilen örneklerden eşit miktarlar alınarak oluşturulan çözeltilerde en iyi temizlik Fari ile yapılır.
III. Seçilen örneklerden eşit miktarlar alınarak oluşturulan çözeltilerde adezyonun en büyük olduğu Pırıl ile hazırlanandır.

yargılarından hangileri doğrudur?

İyi bir ebru deseni oluşturmak için ön hazırlıkları iyi yapmak gerekir. Teknenin içine üzerine ebru deseninin yapılacağı yoğun kıvamlı sıvı karışım eklenir. Bu karışım saf suyun içerisine kitre adı verilen bir maddenin eklenmesiyle oluşur. Hazır olan karışımın üzerine boyalar biz adı verilen büyük kalınca bir iğne ile damlatılır ve ardından şekil verilir. Ebrunun kalitesini belirleyen en önemli etkenlerden biri kullanılan boyanın özellikleridir. Boyaların suda erimesi veya yağ içermesi kitreyi kirletir ve üzerine tekrar boya kabul etmez. Boyaları istenilen kıvama getirmek için öd kullanılır. Öd boyaya yapışkanlık verir, böylece boya dibe çökmeden ve topaklanmadan kitre üzerinde yayılır. Hazırlanan desen emici özelliği fazla mat bir kağıda aktarılır.

Ebru deseni yapım aşamasında;

I. Suya eklenen kitre özkütleyi arttırmak içindir.
II. Boyaların ödle karıştırılma nedeni kohezyonu arttırmaktır.
III. Kılcallık sayesinde desen kağıda aktarılmıştır.

gerçekleşen olayların fiziksel açıklamalarından hangileri doğrudur?

Kalsiyum karbonat suyun sertlik derecesini etkileyen bileşiklerdendir. Bazı bölgelerde bu bileşiğin fazla miktarda bulunması halk arasında suyun kireçli olarak adlandırılmasına sebep olur. Kireç diye tabir edilen bu madde sofra tuzuyla benzer kimyasal özellikler gösterir. Kireçli su saf sudan daha yoğun bir sudur.

Kireçli suyun kullanımı günlük hayatı zorlaştırabilir. Kireç makinalarda ve borularda birikme yapabilir ve temizlik için kullanılan deterjanların etkisinin azalmasına neden olabilir.

Üç farklı ilin şehir şebekesinden alınan eşit miktardaki su örneklerinin çelik çaydanlık içerisinde kaynatıldıktan sonra çaydanlığın dibinde oluşan kireç çökeltisinin miktarları tablodaki gibidir.

Buna göre;

I. Yüzey gerilimi en büyük olan su Adana’dadır.
II. Deterjan kullanımı açısından tasarrufun en çok olduğu il Erzurum’dur.
III. En yoğun şebeke suyu Ankara’dadır.

yargılarından hangileri doğrudur?