Soru 1 |
Çeşitli etkiler sonucunda hava sıcaklığında meydana gelen değişimler, alçak veya yüksek basınç alanlarını oluşturur. Isı alarak sıcaklığı artan havanın yoğunluğu azalır ve alçak basınç alanı oluşurken, ısı vererek sıcaklığı azalan havanın yoğunluğu artar ve yüksek basınç alanı oluşur.
İki farklı şehirdeki hava moleküllerinin dağılımı tanecik modeli kullanılarak aşağıdaki görselde verilmiştir.
Buna göre şehirlerde yaşanan hava olaylarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
K’de yükseltici hava hareketleri görülür. | |
K’de yıllık ortalama yağış miktarı fazladır. | |
L’de yıllık ortalama hava sıcaklığı yüksektir. | |
L’de havanın bulutluluk oranı yüksektir. |
Soru 2 |
Mevsimler ve iklim ünitesinde bazı konular anlatılırken birbirine paralel çizilmiş ışık ışınlarından oluşan aşağıdaki görsellerden faydalanılıyor.
Bu görseller aşağıdakilerden hangisini açıklamak için kullanılıyor olabilir?
Güneş ışınlarının eğimi ile aydınlanan bölgenin alanı arasındaki ilişkiyi | |
Bir bölgeye sonbahar, kış ve ilkbahar mevsimlerinde ulaşan Güneş ışınlarını | |
Işınların düşme açılarına bağlı olarak birim yüzeye aktarılan ısı enerjisi miktarını | |
Gerçekleşen günlük hava olayları ile bulunulan yarım küre arasındaki ilişkiyi. |
Soru 3 |
Bir DNA molekülünde bulunan dört çeşit nükleotidden adenin nükleotidi timin ile guanin nükleotidi sitozin ile karşılıklı eşleşerek çift zincirli sarmal bir yapı oluşturur. DNA’da nükleotid sayısı kadar deoksiriboz şekeri ve fosfat molekülü bulunur.
Bu bilgiden yola çıkarak aşağıdaki DNA modellerinden hangisi hatalıdır?
 | |
 | |
 | |
 |
Soru 4 |
Aşağıdaki fotoğrafta bulunan peygamberdevesini görebildiniz mi?
Verilen bilgilere göre pembe orkide peygamberdeveleriyle ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz?
Renk ve desenleri yaşadıkları bölgeye adapte olmalarını sağlamıştır. | |
Bulunduğu ortama göre bazı genlerinin işleyişi kalıcı olarak değişebilir. | |
Avcıları tarafından kolay fark edilemediği için yaşama şansları oldukça fazladır. | |
Görünümü sayesinde polen toplayan böcekleri kendisine çekerek kolayca yakalayabilir. |
Soru 5 |
Bartın’ın Karaçaydere ve Gürgenpınarı bölgelerinde, 1975-2001 yıllarında çeşitli türlerde çam fideleri kullanılarak ağaçlandırma çalışmaları yapılmıştır.
Bir araştırmacı 2007 yılında Karaçaydere ve Gürgenpınarı bölgelerinde; kızılçam, fıstıkçamı ve karaçam türlerindeki ağaçlarda yaptığı çalışmada elde ettiği verileri aşağıdaki tablolarda göstermiştir.
Araştırmacının elde ettiği verilere göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Çamların boylarına bakıldığında Karaçaydere bölgesindeki çamların genetik varyasyonu daha fazladır. | |
İki bölgedeki ağaçların yaşlarının farklı olmasında çamların genlerinin işleyişinde oluşan değişiklikler etkilidir. | |
Yaşama yüzdelerine bakıldığında Karaçaydere bölgesi karaçamlar için daha uygun ortam koşullarına sahiptir. | |
Gövde çaplarına bakıldığında kızılçamlar, Gürgenpınarı bölgesinde daha kolay doğal seçilime uğrayabilir. |
Soru 6 |
Sıvılar bulundukları kabın her yerine basınç uygularken katılar sadece temas ettikleri yüzeye basınç uygular.
Bir öğrenci katı ve sıvı basıncının bağlı olduğu faktörlerle ilgili bazı hipotezleri test edecektir. Bunun için bir sürahideki meyve suyunu taban alanları ve ağırlıkları eşit olan dört farklı bardağa doldurmuştur. Bardaklardaki meyve suyu miktarı ve yüksekliği görsellerdeki gibidir.
Buna göre aşağıdaki seçeneklerin hangisinde kullanılan bardaklarla verilen hipotez doğrulanabilir?
 | |
 | |
 | |
 |
Soru 7 |
Bir işçi, içi su dolu bir tankerdeki suyu şekildeki havuza mümkün olan en kısa sürede boşaltmak istiyor. Bunun için tankeri havuza görseldeki gibi yaklaştırıyor.
İşçi, tankerin vanasını açıp su akışının bitmesini beklerken aşağıdaki sorunları tespit ediyor:
• Suyun akış hızının giderek azalmasından dolayı zaman kaybediyor.
• Tankerdeki su tamamen boşalmıyor.
Buna göre işçi tankerin vanasını açtıktan sonra,
I. Üst taraftaki kapağı açmak
II. Desteğin üzerindeki kolu yukarı kaldırmak
III. Desteğin üzerindeki kolu aşağı indirmek
işlemlerinden hangilerini yaparsa bu sorunları giderebilir?
Yalnız I. | |
Yalnız II. | |
I ve II. | |
I ve III. |
Soru 8 |
Buna göre batık amforalarla ilgili yapılan aşağıdaki çıkarımlardan hangisi doğru olabilir?
Batık amforalarda yaşayan canlılar zamanla amforaların fiziksel ve kimyasal yapısını değiştirmiştir. | |
Zamanla batık amforaların üzerinde oluşan çatlak ve kırıklar amforaların kimyasal değişime uğradığını gösterir. | |
Batmadan önce gemide meydana gelen yangın, amforaların sadece dış görünüşünde değişiklik meydana getirmiştir. | |
Batık amforaların üzerinde biriken katı atıklar (plastik, metal vb.) amforaların sadece kimyasal yapısını değiştirmiştir. |
Soru 9 |
Hidroklorik asit (HCl) çözeltisine çinko metali parçaları eklenerek aşağıdaki kimyasal tepkime deneyi yapılıyor.
• 1. Durum’da HCl çözeltisi, erlenmayer, çinko parçaları ve balonun toplam kütleleri hassas teraziyle ölçülüyor.
• 2. Durum’da çinko parçaları HCl çözeltisi içerisine atılır atılmaz balon erlenmayerin ağzına takılıyor. Ardından kabın biraz ısındığı, gaz çıkışı olduğu, balonun şiştiği ve kabın dibinde beyaz çökelti oluşmaya başladığı gözlemleniyor.
• 3. Durum’da gaz çıkışı bittikten sonra, balonun ağzı bağlanarak kaptan alınıyor ve geriye kalan kabın kütlesi ölçülüyor.
Buna göre deneyde gerçekleşen kimyasal tepkimeyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Tepkime sonucunda çinko atomları yok olmuştur. | |
Balonun şişmesine neden olan gazın kütlesi 20 g’dır. | |
Tepkimeye giren maddelerin toplam kütlesi 200 g’dan azdır. | |
Tepkimede balonun şişmesine neden olan yeni atomlar oluşmuştur. |
Soru 10 |
Bir laborant, üzerinde yazan pH değerlerine göre şişeleri rafa dizecektir.
Son kalan iki şişenin üzerinde etiket olmadığını fark eden laborant, yerleştirmeye devam edebilmek için bazı işlemler yapacaktır.
Kalan şişeleri doğru bölmelere yerleştirmek için laborantın yapacağı en uygun işlem aşağıdakilerden hangisidir?
Şişenin içindeki maddelerin tadına bakmalı; tadı ekşi olanı K bölmesine, acı olanı L bölmesine koymalıdır. | |
Bu maddelerin elektriği iletip iletmediğine bakmalı; ileteni L bölmesine, iletmeyeni K bölmesine koymalıdır. | |
Şişenin içindeki maddeleri eline dökmeli; ele kayganlık hissi vereni L bölgesine, diğerini K bölgesine koymalıdır. | |
Turnusol kâğıdı kullanmalı; mavi turnusolü kırmızıya çevireni K bölmesine, kırmızı turnusolü maviye çeviren L bölmesine koymalıdır. |