6. Sınıf Fen Bilimleri Ses ve Özellikleri Test 18

Ses dalgalarının araçlarda kullanımı ile ilgili iki farklı olay aşağıdaki gibidir:
Bu kullanımlardan birincisi arabaların süratini tespitte kullanılan radar cihazıdır. Bu olayda; trafik polisleri karşıdan gelen aracın süratini tespit etmek için ses dalgalarını kullanır. Radar, araca ses dalgası gönderir ve gönderilen ses dalgası karşıdan gelen araca çarpar. Bu olay sonucu karşı arabadan yansıyan ses dalgalarının radar cihazına gelme süresi ölçülür. Bu süreden yola çıkarak aracın sürati bilgisayar tarafından belirlenir.

Bu kullanımlardan ikincisi ise araçların güvenli park edilmesini sağlayan park sensörleridir. Bu olayda;
aracın ön ve arka kısmına takılan sensörler park esnasında öndeki ve arkadaki araçlarla aradaki mesafeyi ölçer. Bu park sensörleri ses dalgalarıyla çalışır. Engele çarpan ses dalgaları geri dönerek aradaki mesafenin hesaplanmasını sağlar. Yakınlaşma esnasında çıkan uyarılar ile küçük kazaların önüne geçilmiş olur.

Verilen durumlar incelenirse;
I. Her iki cihaz, sesin yayılması ve sesin yansıması durumu ile çalışmaktadır.
II. Hız radarı cihazında karşıdan gelen aracın dış kısmındaki metalin cinsi, ölçülen süratin değerini etkiler.
III. Araç süratini arttırarak geri biçimde park ederse park sensöründen yayılan sesin sürati aynı kalır.
çıkarımlarından hangileri yapılabilir?

Bir konser salonunun akustik özelliklerini düzenlemek için aşağıdaki gibi mikrofon ve hoparlör sistemi kullanılmıştır.

Bu salonda 1. durumda bir sanatçı, 2. durumda ise üç sanatçı ile yapılan denemeler sonucu dinleyicilerin olduğu bölüme giden sesin çok şiddetli geldiği tespit edilmiştir.
Buna göre;
K. Mikrofonların bir kısmını kaldırarak enstrümandan çıkan seslerin dinleyiciye doğrudan ulaşması sağlanmalıdır.
L. Hoparlörün çevresi ses yalıtımını sağlayacak malzemeler ile kaplanmalıdır.
M. Sanatçı sayısı daha da arttırılarak aynı sistem kullanılmalıdır.
işlemlerinden hangilerini yapmak sesin daha az şiddetle dinleyicilere ulaşmasını sağlayabilir?

Ses dalgalarının kullanımı ile yapılan bir araştırmada aşağıdaki sistem incelenmiştir.
Yiyeceklerin bozulmasına sebep olan mikroorganizmaların üreme ve yayılma hızını azaltmak amacı ile
aşağıdaki gibi sistem hazırlanmıştır. Bu sistemde ses kaynağından gönderilen yüksek titreşime sahip ses dalgaları yardımıyla bu olay kontrol altına alınmıştır.

Yapılan işlemler ve kullanılan sisteme göre aşağıdaki yorumlardan hangisine ulaşılabilir ?

Sesin bir enerji olduğunu göstermek için aşağıdaki deney yapılmıştır:
Bu deneyde cam kavanoz üzeri streç film ile kapatılıp üzerine küçük renkli boncuklar konulmuştur ve I. durumda ses sistemi kapalı konumdadır. Bir süre sonra II. durumdaki gibi ses sistemi açılınca yayılan ses dalgaları sonucu küçük renkli boncukların durumunun aşağıdaki gibi olduğu gözlemlenmiştir. Daha sonra I. durumdaki hale yeniden getirilen sisteme aynı ses sistemi ile daha yakından ses dalgaları gönderiliyor ve küçük renkli boncukların III. durumdaki gibi olduğu gözlemleniyor.

Bu deney ve gözlemlere göre aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yapılabilir?

Ateş ve lsmail, ellerindeki müzik aletini çalarak eşit mesafede olan yere sabitlenmiş uçan balonun hareketini rüzgarsız bir ortamda incelemek istiyorlar.

Aynı anda çıkan gitar ve keman ses dalgaları sonucu balonun 2 yönünde hareket ettiği gözlemleniyor.
Aynı ortam şartlarında gözlemlenen durumla ilgili;
I. Gitardan çıkan sesin sürati, kemandan çıkan sesin süratinden daha azdır.
II. Çıkan sesler için farklı ortamda oluşan farklı sesler" yorumu yapılabilir.
III. Gitardan çıkan sesin enerjisi, kemandan çıkan sesin enerjisinden daha fazladır.
yorumlarından hangileri yanlıştır?

Aynı sıcaklıkta hava ile dolu, kapalı odalarda  Altuğ şarkı söylemektedir. Bir süre sonra şekillerdeki odaların alt kısımlarında yazan değişiklikler ayrı ayrı yapılıyor.

Bu işlemler sonunda odadan yayılan sesin sürati ile ilgili tahminlerden hangileri doğrudur?

Ses sisteminin önüne özdeş iki adet yanan mum şekildeki gibi koyuluyor.

Bir süre sonra ses sisteminin sesi açılıyor ve 1. mumun alevi, 2. mumun alevinden daha fazla titreşiyor.
Gerçekleşen bu olaya göre aşağıda verilen hangi bilgi kesinlikle doğrudur?

Ses kaynağından çıkan ses dalgasının K kısmından L kısmına en yavaş şekilde ulaşması isteniyor.

Tanecikleri arasındaki sıkışıklık durumları demir > su > hava olduğu bilindiğine göre X ve Y ortamları aşağıdakilerden hangisi gibi olursa diğer seçeneklere göre daha yavaş ulaşabilir? (Eşit hacimli ortamların sıcaklıkları aynıdır.)

Aşağıdaki grafikte aynı sıcaklığa sahip K, L ve M ortamlarındaki tanecikler arası uzaklıklar verilmiştir.

Grafikteki ortamlar kullanılarak yapılan deneyler sırasında ses iletim süresi ve ses süratleri ölçülüyor.
Buna göre bu ölçümler sonunda aşağıdaki hangi durum ortaya çıkar?

Görselde verilen tekne, motorunu çalıştırdığında Kadir su altında yüzerken Ece ile Yusuf kum üzerinde aşağıdaki gibi oynuyorlar.

Kadir'in işittiği sesin Ece ile Yusuf'un işittiği sesten farklı olduğu bilindiğine göre;
I. Ses kaynağının farklı olması, çocukların sesleri farklı işitmesine sebep olmuştur.
II. "Kadir'e ulaşan sesin sürati, Ece'ye ulaşan sesin süratinden daha azdır. " yorumu için, verilen görsel yeterlidir.
III. Kadir ve Yusuf'un bulundukları ortamın cinsi, işitilen seslerin farklılığını açıklarken kullanılabilir.
çıkarımlarından hangileri yanlıştır?

Vakumlama (içerisindeki havayı boşaltma) özelliği olan cam kap içerisine elektrik ile çalışan bir zil yerleştirilmiştir. Bu düzenekte dört aşamada yapılan hava boşaltma işlemi sonunda sesin dışarıdan işitilme durumları aşağıda verilen grafikteki gibi tespit edilmiştir.

Hazırlanan grafiğe ve 4. işlemde cam kap içindeki tüm havanın boşaltıldığı bilindiğine göre aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yapılamaz?

K, L ve M ortamlarındaki taneciklerin birbirine uzaklıkları aşağıda verilen grafikteki gibidir.

Aynı sıcaklık ve hacimdeki ortamlar kullanılarak sesin sürati ile ilgili deneyler yapılmak isteniyor.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi kullanılırsa giren ses en kısa sürede bu ortamlardan çıkar?

Bilgi: Ortamdaki tanecikler arası mesafe arttıkça sesin sürati azalırken ortam sıcaklığı artarsa sesin sürati artar.
Sesin sürati ile ilgili yapılan deneylerdeki değişkenler aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Bu deneylerin sonucuna göre; I. deneydeki sesin süratinin, II. deneydeki sesin süratinden büyük olması için bu değişkenlerin değerleri aşağıdakilerden hangisi gibi olmalıdır?

Ahmet ve Uğuralp ses konusu ile ilgili günlük hayattan iki olay örnek vermişlerdir:

Bu olaylar ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

Reyhan Öğretmen, sesin yayılma sürati ile tanecikler arası mesafenin ilişkisini göstermek için sınıfta bir etkinlik planlıyor.
Bu etkinlikte, sınıftan seçtiği üç kişiyi yan yana farklı aralıklarla diziyor.
Buna göre, bu üç öğrenci aşağıdakilerden hangisi gibi dizilirse ses ilk baştan en sona kadar en süratli şekilde ulaşır?

Hava ve demir olan ortamda yapılan ses sürati ölçüm deneyleri sonucu aşağıda verilen tablodaki veriler elde edilmiştir.

Demir ve hava tanecik durumları ile birlikte hazırlanan tablo incelenirse;
I. Ortam sıcaklığı ve tanecik sıkışıklığı artarsa sesin sürati artar.
II. Aynı sıcaklık değerinde ve gaz olan ortamdaki sesin sürati, katı olan ortamdaki sesin süratinden daha fazla olabilir.
III. Sesin süratli olduğu ortamda, tanecikler tarafından soğurulan toplam enerji miktarı daha azdır.
çıkarımlarından hangileri yapılabilir?

Bilgi: Sesin soğurulması ve iletiminin engellenmesi için yumuşak ve gözenekli maddeler kullanılır. Ses yalıtım malzemeleri genellikle bu amaca uygun malzemelerin geliştirilmesi için otomotiv sektöründe denenmektedir.
Ön bölümde motoru yer alan bir araçta ses yalıtım malzemesinin kullanılması gereken yerler aşağıda gösterilmiştir.

Verilen durumlar ile ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi çıkarılabilir?

Ender, "Ses ve Özellikleri" konusu ile ilgili yapğı araştırma ödevinde şu ifadelere ulaşıyor :
I. Katılarda sesin sürati, sıvılara göre daha fazladır.
II. Ses, maddesel ortamda yayılır.
III. Sesin sürati, yayıldığı ortamın sıcaklığına bağlıdır.
IV. Ses enerjisi sadece hareket enerjisine dönüşebilir.
Ender'in ulaştığı ifadelerden birinin hatalı olduğu bilindiğine göre, Ender bu hatayı düzeltmek için aşağıdakilerden hangisini yapmalıdır?

Verilen haber kesitine göre;
I. Sesin enerjisi artarsa bu enerjinin canlılara olan olumsuz etkisi artabilir.
II. Gürültünün azaltılması insan sağlığı açısından önemlidir.
III. Sesin soğurulmasını sağlayan sistemler, sesin olumsuz etkilerini önlemeye yönelik uygulamalar içermektedir.
çıkarımlarından hangileri yapılabilir?

Şekildeki içi hava dolu fanusta saat çalmaktadır:

Eren, fanus içindeki havayı , hava boşaltma pompası yardımıyla boşaltmaya karar veriyor ve bu işlem sırasında aşağıdaki grafiği elde ediyor.

Bu grafiğe göre;
I. Fanustaki havanın tamamı boşaltılmıştır.
II. 2-6 dk. aralığına çıkan ses, Eren'i daha fazla rahatsız eder.
III. 0-2 dk. arası çalar saatin sesinin Eren'e ulaşma süresi değişmez.
IV. Eren, hava boşaltma işine hemen başlamıştır.
verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? (Yapılan işlem sırasında fanustaki hava sıcaklığı sabittir.)