6. Sınıf Sosyal Bilgiler Küresel Bağlantılar Test 15

Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) 24 Ocak 1992 yılında T.C. Dışişleri Bakanlığına bağlı olarak kurulmuştur. Kuruluş amacı özellikle Türk dilinin konuşulduğu ülkeler, komşu ülkeler ve gelişmekte olan ülkelerle ekonomik, sosyal, kültürel iş birliği oluşturmaktır. TİKA yurt dışında Türkçe öğrenimini destekler. TİKA Türkoloji Projesi buna örnektir. TİKA, Orhun Anıtları’nın bölgedeki olumsuz koşullardan korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla Orhun Müzesi’ni inşa etmiştir. Özellikle Türk Cumhuriyetlerinden hem okumak hem de staj yapmak için gelen öğrenciler TİKA projeleri sayesinde karşılıklı eğitim ve öğretim almaktadırlar.

Buna göre TİKA ile ilgili olarak;

I. Türk kültürünün gelecek kuşaklara aktarılmasını ve tanıtılmasını hedefler.
II. Birtakım projelerle Türkçe öğrenimini destekler.
III. Askeri alanda projeler yürütür.
IV. Türk kültürünü geliştirerek kardeşlik bağlarını korumayı amaçlar.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Türkiye, enerji üretiminde önemli bir yere sahip Hazar Bölgesi ve Orta Doğu ülkeleri ile enerjiye ihtiyaç duyan, sanayileşmiş Avrupa arasında köprü durumundadır. Üretilen petrol ve doğal gaz ülkemiz üzerinden boru hatları ile Avrupa’ya ulaştırılmaktadır. Böylece ülkemiz güvenli enerji koridoru oluşturarak bölge ekonomisine katkı sağlamaktadır. Türkiye, müttefiki olduğu NATO’nun dünya genelinde yaptığı faaliyetlere gerektiğinde askeri gücüyle destek vermektedir. Disiplinli ve güçlü ordusu ile NATO içinde önemini göstermektedir. Türkiye kurucu üyesi olduğu Birleşmiş Milletler Teşkilatı’nda barışçıl politika izlemekte ve ülkelerin sorunlarına çözümler getirmeye çalışmaktadır.

Verilen metinde Türkiye'nin üstlendiği uluslararası rollerin hangisinden bahsedilmemiştir?

Ülkemiz bulunduğu konum itibarı ile üç tarafı denizlerle çevrili, önemli boğazlara sahip bir yarımadadır. Ilıman kuşakta yer alması ülkemizde dört mevsimin belirgin olarak yaşanmasını sağlamaktadır. Ortadoğu’daki petrol ülkeleri ile sanayisi gelişmiş Avrupa ülkeleri arasında önemli bir köprü görevi görmektedir. Ekonomisinin gelişmesiyle birlikte bulunduğu bölgede önemli bir rol oynamaktadır.

Verilen metinde Türkiye ile ilgili olarak aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir?

Ülkemizin de kurucu üyesi olduğu Türksoy her yıl farklı üyelerden sanatçıların katılımıyla çeşitli alanlarda festivaller düzenlemektedir. TİKA ise yurt dışında Türkçe öğrenimini desteklemekte, Türk Cumhuriyetlerinden öğrenciler karşılıklı olarak eğitim ve öğretim almaktadır.

Verilen parçaya göre adı geçen kurumların yaptığı çalışmaların aşağıdaki alanlardan hangisini kapsadığı söylenemez?

Aşağıdakilerden hangisi ülkemizin jeopolitik konumunun önemini arttıran unsurlardan değildir?

Türk Dünyası’nın UNESCO’su olarak da anılan Türksoy, 1993 yılında, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Türkiye Cumhuriyeti Kültür Bakanları tarafından imzalanan anlaşmayla kurulmuştur. Türksoy’un amaçlarından biri, Türkçe konuşulan ülkeler ve topluluklar arasında kültürel ilişkilerin geliştirilmesidir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisinin Türksoy üyesi ülkelerin amaçlarından biri olduğu düşünülemez?

Birleşmiş Milletler Teşkilatı 1945 yılında II. Dünya Savaşı’ndan sonra kurulmuştur. Türkiye, kurucu üyeler arasında yer almaktadır. Birleşmiş Milletler Teşkilatı’nın amaçları; savaşları ve barışa yönelik tehditleri önlemek, ülkeler arasında dostane ilişkiler kurmak, uluslararası ekonomik ve sosyal iş birliğini sağlamaktır.

Buna göre Türkiye Cumhuriyeti’nin;

• Bangladeş’e sığınan Arakanlı Müslümanlara insani amaçlı yardım yapması,
• Dış politikada Atatürk’ün “Yurtta barış dünyada barış!“ ilkesini benimsemesi,
• Uluslararası boru hatları ile Asya’dan Avrupa’ya petrol ve doğal gaz taşınmasını sağlaması,
• 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nda dünya çocuklarını ülkesine davet etmesi

çalışmalarından kaç tanesi Birleşmiş Milletler Teşkilatı’nın amaçlarına ulaşmasını desteklemektedir?

Ülkeler arasında insan, ürün ve hizmet çıkışı uluslararası anlaşmalarla düzenlenmiştir. Bu kurallar çerçevesinde ülkelerin sınırlarında giriş ve çıkış kontrollerinin yapıldığı gümrük kapıları oluşturulmuştur.

Ülkemizin kara sınırları düşünüldüğünde aşağıdaki ülkelerin hangisiyle gümrük kapımız yoktur?

Türkiye dünyanın pek çok ülkesiyle ticari, sosyal ve kültürel alanda ilişki içindedir. Siyasi ağırlık, aktif diplomasi, artan teknik kapasite gibi unsurlarla güç kazanan bir konumdadır. Bu sebeple dünyadaki birçok kuruluşun içinde yer almıştır ve küresel ilişkilerini her geçen yıl geliştirmektedir. Ülkemiz, etkin dış siyasetiyle birçok uluslararası örgüte üye olmayı başarmıştır.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin üye olduğu kuruluşlardan biri değildir?

Ortadoğu ve Asya'da çıkarılan enerji kaynakları ülkemiz üzerinden kara yolu, deniz yolu ve boru hatları ile uluslararası alanlara taşınmaktadır. Örneğin, ülkemizde Rusya, Romanya ve Bulgaristan üzerinden gelen boru hattı ile Mavi Akım Doğal Gaz Boru Hattı bulunur. Ayrıca Rusya petrolünü Akdenize indirmek için SamsunCeyhan Petrol Boru Hattı bulunmaktadır.

Bu bilgilere göre Türkiye hakkında hangi çıkarımda bulunabiliriz?