8. Sınıf Fen Bilimleri Enerji Dönüşümleri ve Çevre Bilimi Test 4

Fotosentezin oluşması için su, ışık ve miktarlarının yeterli seviyede olması gerekmektedir. Bu faktörlerin miktarı ile foto­sentez hızı doğru orantılı olarak artar veya azalır. Fotosentez hızını etkileyen faktörlerin biri hariç diğerleri sabit tutulduğunda değişken olan faktör fotosentez hızını belirleyici rol oynar.

Yukarıdaki grafikte fotosentez için gerekli koşulların sabit olduğu bir ortamda ışık şiddeti ile beraber miktarının fotosentez hızına etkisi gösterilmiştir.
Buna göre fotosentez hızı ile ilgili;
I. Belirli bir miktarında fotosentez hızını ışık şiddeti belirler.
II. Belirli bir ışık şiddetinde miktarı artırılsa bile fotosentez hızı bir miktar arttıktan sonra sabit kalır.
III. Işık şiddeti ve miktarı sürekli artırıldığında fotosentez hızı da sürekli artar.
yorumlarından hangileri doğrudur?

Besin zincirinde bir tüketici, bir üreticiyi ya da başka bir tüketiciyi besin olarak kullanılabilir. Besin ağı içerisinde bulunan canlı­lar birbirleri ile beslendiklerinden bu besin ağında bulunan her hangi bir canlının birey sayısındaki değişim bu besin ağındaki diğer canlıların birey sayılarını etkileyebilir.

Yukarıdaki görselde farklı canlılardan oluşan bir besin ağı gösterilmiştir.
Bu besin ağındaki canlılar ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

Yeşil bitkiler fotosentez yaparak kendi besinlerini üretebilen canlılardır. Fotosentez hızı sıcaklık, ısı miktarı, yoğunluğu ve ışık şiddeti gibi faktörlerden etkilenmektedir.
Bitkiler fotosentezle ürettikleri glikozu, diğer canlılar gibi oksijenli solunumla kullanarak kendi yaşamsal faaliyetleri için enerji elde ederler. Yani fotosentez yapan bir bitki aynı zamanda solunum da yapmaktadır.

Bir bitki yukarıdaki gibi I. Ortamda tutulduktan bir süre sonra II. ortama alınmış ve bir süre bu ortamda kalması sağlanmıştır.
Bu bitkinin I ve II. ortamda ışık şiddetine bağlı olarak gerçekleştirdiği fotosentez hızını ölçmek için;

I. Birim zamanda üretilen glikoz miktarını
II. Bitkinin toplam ürettiği miktarını
III. Birim zamanda kullanılan su miktarını
verilenlerden hangilerini ölçmek doğru olur?

Canlılar hayatlarını devam ettirebilmek için enerjiye ihtiyaç duyarlar. Bu enerjiyi tükettikleri besinleri solunum vasıtasıyla ATP denilen enerji içeren bir moleküle dönüştürerek sağlarlar. Bu nedenle enerji elde etmek için tüm canlılar solunum yaparlar. Solunum, kullanılma durumuna göre oksijenli ve oksijensiz solunum olarak ikiye ayrılır. Ama iki solunum çeşiti arasındatek fark kullanılması veya kullanılmaması değildir. Oksijenli solunumda yüksek miktarda ATP (enerji) oluşurken oksijensiz solunumda bu miktar çok azdır.

Yorucu egzersizler sonrasında kaslarımıza yeterli oksijen gitmeyince kaslarımız oksijensiz solunum yaparak enerji elde etme­ye çalışır. Egzersiz bitiminde ise bir süre dinlendikten sonra kaslarımız tekrar solunuma devam eder.

Buna göre 9:00 → 11:00 ve 13:00 → 15:00 saatleri arasında egzersiz yapan birinin kaslarında üretilen enerji ve Laktik asit miktarını gösteren grafik aşağıdakilerden hangisidir?

Asit yağmurları endüstriyel etkinlikler başta olmak üzere ısınma amaçlı fosil yakıtların kullanımı ve enerji üretimi için fosil yakıtların kullanıldığı termik santral gibi atmosfere zararlı maddeler salan aktiviteler sonucu bu kirleticilerin doğal su döngüsüne karışmasıyla oluşan bir çevre sorunudur. Bu kirleticiler 2 ile 7 gün arasında havada asılı kalabilir ve bu sırada su döngüsü içeri­sinde su buharı ile kimyasal tepkimeye girebilirler. Bu tepkime sonucunda asit damlaları meydana gelir. Bu kimyasal maddeler yağmur gibi yağışlar ile yeryüzüne iner.
Yeryüzüne ulaşan asit yağmurları ise canlıların doğal hayatı için olumsuz sonuçlara sebebiyet vermektedir. Bu yağmur nedeni ile ormanlar yok olabilir, göllerdeki yaşam son bulabilir ve insan sağlığı olumsuz etkilenebilir.

Buna göre asit yağmurlarıyla ilgili;
I. Doğadaki madde döngülerinden en çok su döngüsü ile ilişkilidir.
II. Oluşumu atmosferdeki sera etkisinin artmasının nedeni ile aynıdır.
III. Doğal kaynakların bilinçli kullanımı ile engellenebilir.
verilenlerden hangileri doğrudur?

Yukarıda bir bitkinin fotosentez yapması için gerekenler ve fotosentez sonucu oluşan ürünler gösterilmiştir.
I. Canlıların vücuduna katılan elementlerden biridir. Fotosentez sırasında besinin yapısına katılır ve üreticilerin tüketilmesi ile tüketicilerin yapısına katılarak doğada bir döngü içerisine girer.
II. Solunum sonucunda yapısına katılarak havaya karışır. Yeşil bitkilerin kullanması ile doğada bir döngü haline girer.
III. Canlıların yapıtaşı olarak kabul edilen proteinlerin yapısına katılır. Topraktaki ayrıştırıcıların canlı atıklarını ayrıştırması sonucu atmosfere atmosferden yıldırımlar ile tekrar toprağa geçerek doğada bir döngü haline girer.
Buna göre X, Y ve Z maddeleri ile I, II ve III numaralı açıklamaların doğru eşleştirilmiş hali aşağıdakilerden hangisidir?

Besin zinciri, besin maddelerinin üretici olan canlılardan başlayarak, sırası ile birbirleriyle beslenen canlılara iletilmesine denir. Besin zincirindeki her basamakta olan canlıların toplam ağırlığına biyokütle denir. Besin zinciri uzadıkça her basamaktaki canlı sayısında ve biyokütlesinde azalma meydana gelir. Besin zincirinde enerji üreticilerden tüketicilere aktarılırken bir kısmı kaybolur. Bundan dolayı her basamaktaki canlıya bir önceki basamaktaki enerjinin %10’u aktarılır. Bazı zehirli maddeler besin zincirine karıştığında bu zehir besin zincirinin ilk elemanlarını oluşturan canlıların bünyesinde az, son elemanları oluşturan canlıların bünyesinde ise çok birikir.

Besin zinciri hakkında verilenlerden yola çıkılarak yukarıda verilen besin piramidinde aşağıdan yukarıya gidildikçe;
I. Birey sayısı artar,
II. Aktarılan enerji miktarı azalır,
III. Biyokütle artar,
IV. Canlının vücudunda biriken zehirli madde miktarı artar.
verilenlerden hangisi gerçekleşir?

Fotosentezin gerçekleşmesi için canlının ihtiyaç duyduğu etmenler su, karbondioksit, ışık,bazı mineraller ve uygun sıcaklıktır. Bitki türleri fotosentez için gerekli olan etmenlere farklı miktarlarda ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle bazı bitkiler Güneş ışığını alan bölgelerde iyi yetişirken bazıları da yarı aydınlık alanları tercih ederler. Bitki türlerinin yoğun olduğu ormanlık alanlarda ışığa fazla miktarda gereksinim duyan bitkiler uzun boylu veya yüksek kesimlerde bulunurken, ışığa az gereksinim duyan bitkiler ise kısa boylu veya ormanın dip kısımlarında bulunurlar.
Aşağıda iki bitki türünün fotosentez yapabilmesi için gerek duyduğu ışık miktarları grafikte gösterilmiştir.

Verilenlerden yola çıkarak I ve II. bitkiler, bir orman ekosistemindeki bitkilerden hangisi olabilir?

Canlılar tükettikleri besinlerden yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmek için enerji elde etmesine solunum denir. Bütün canlılar solunum yapar fakat bitkiler solunumun yanı sıra fotosentez yaparak besin üretebilirler. Fotosentez sırasında ve su alınarak Güneş enerji sayesinde besin oluşturulur. Solunumda ise tüketilen besin vasıtasıyla enerji elde edilmesinde kullanılır ve ortaya çıkar.

Aşağıda cam ile kapatılmış bir ortama yeşil bir bitki ve fare konulmuştur. Kapalı ortama içerisinde cıva bulunan bir U borusu eklenmiştir. Kurulan sistemde U borusundaki civanın hareketsiz kaldığı gözlemlenmiştir.

‘nin hacminin ‘den fazla olduğu bilindiğine göre;
I. Cam kaptan fare çıkarılırsa U borusundaki cıva 1 yönüne hareket eder.
II. Cam kaba ışık verilmezse U borusundaki cıva 2 yönüne hareket eder.
III. Cam kaptan bitki kaldırılırsa U borusundaki cıva hareketsiz kalmaya devam eder.
verilenlerden hangileri doğrudur?

Yoğun kas aktiviteleri olduğu zamanlarda kaslarımıza yeterli oksijen gitmez ve kas hücreleri yeterli enerjiyi elde etmek için aynı zamanda oksijensiz solunum çeşitlerinden biri olan laktik asit fermantasyonu yaparlar. Kaslar dinlenmeye geçtiğinde ise oksijenli solunuma geçerek enerji elde ederler ve ortamda biriken laktik asiti eksik kalan oksijeni temin ederek kullanırlar.

Bir insanın kas hücrelerindeki laktik asit miktarı yukarıda verilen grafikte gösterilmiştir.

Buna göre;
I. 1. zaman aralığında yoğun kas aktivitesi gerçekleşmiştir.
II. 2. zaman aralığında kaslar dinlenmeye geçmiştir.
III. 3. zaman aralığı haricinde kaslarda oksijenli solunum gerçekleşmemiştir.
verilenlerden hangileri yanlıştır?

Havadaki karbondioksidin yapısında bulunan karbon, fotosentez için bitkiler tarafından alınır. Fotosentez ürünü olarak glikozun yapısına katılır. Bu besin bitkileri yiyen tüketicilere aktarılır. Tüketiciler solunum yolu ile besindeki karbonun bir kısmını karbondioksit olarak havaya verirler. Kalan karbon ise canlının bünyesine katılır. Canlıların ölüp toprağa karışması sonucu fosil yakıtlar oluşur. Fosil yakıtların kullanılması ile karbon, karbondioksit olarak havaya karışır. Böylece karbon döngüsü tamamlanır.
Bir bölgede belirli üç zaman aralığında havadaki karbondioksit ve oksijen miktarını gösteren grafik aşağıdaki gibidir.

Buna göre;
I. 1. zaman arasında solunum ve yanma olayı gerçekleşmiş olabilir.
II. Başka etkenler olmadığında 2. zaman arasında solunum sonucu oluşan ürünler ile fotosentez sonucu oluşan ürünler dengededir.
III. 3.zaman aralığında bölgede ağaçlandırma çalışmaları yapılmış olabilir.
yorumlarından hangileri doğrudur?