8. Sınıf İnkılap Tarihi Toplumsal Alandaki Gelişmeler

Osmanlı Devleti’nde Hicri ve Rumi olmak üzere iki çeşit takvim ile alaturka adı verilen ve güneşin batı­şına göre ayarlanan saat sistemi uygulanmaktaydı. Bununla birlikte uzunluk ve ağırlık ölçülerinde okka, arşın, endaze adı verilen farklı ölçü birimleri kullanılmaktaydı.
Yukarıdaki bilgilere göre, aşağıdakilerden han­gisi söylenebilir?

1934 yılına kadar ülkemizde kişilerin soyadları yoktu. Kişinin adının yanına baba adı, doğum yeri veya bağlı bulunduğu boy yazılırdı. Bu durum, as­kere alma, okul, tapu ve miras işlerinde, kişilerin kimliği tam olarak belirlenemediğinden birtakım karışıklıklara sebep oluyordu. Toplumsal sorunların çözümlenmesi amacıyla 21 Haziran 1934 tarihinde çıkarılan “Soyadı Kanunu” ile her vatandaşın, adın­dan başka bir de soyadı taşıması zorunlu kılındı.

Bu bilgilere göre;
I. Toplumsal sorunların Soyadı Kanunu ile çö­zümlenmeye çalışıldığına,
II. Soyadı Kanunu’ndan önce vatandaşların resmi işlerde problemler yaşadığına,
III. Mustafa Kemal’e TBMM tarafından “Atatürk” soyadının verildiğine
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Tekke ve zaviyeler, Osmanlı Devleti’nin en önemli din ve kültür kurumlarındandı.Bu nedenle Osmanlı Devleti zamanında ülkede birçok tekke ve zaviye kurulmuştu. Bunların birçoğu son dönemlerde, top­luma faydalı olmaktan uzaklaşmış hatta işsiz güç­süz kişilerin toplandığı yerler olmuştu. Buralardaki bazı kişiler, falcılık, büyücülük ve muskacılıkla in­sanların dini duygularını istismar etmişlerdir.
Yukarıdaki bilgilere göre, tekke ve zaviyeler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene­mez?

Mustafa Kemal, Türk Tarihi Tetkik Cemiyetinin yanı sıra üniversitelerin de tarih alanında çalışmalarını istemiştir. Bu amaçla Ankara’da Dil ve Tarih – Coğ­rafya Fakültesi kurulmuştur. Bu kuruluş Türk tari­hini incelerken coğrafya araştırmalarını da paralel olarak yürütecekti. Bunun yanı sıra fakültede arke­oloji ve antropoloji alanlarında da öğretim yapılma­sı kararlaştırılmıştır.
Bu bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisi söy­lenemez?

“İnkılapların uygulanmasında ve tatbikinde, Musta­fa Kemal, halkın nabzını kontrolden sonra hareket etmeyi prensip kabul etmişti. Bu konuda da halkın olumlu baktığını ve Harf İnkılabı’nı benimseyece­ğini anlamıştı. Halk, Latin harflerinin kabulüne ha­zırdı.
…. Bütün Türkiye adeta büyük bir okul haline gel­mişti.”
(Charless Sherrill)

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

“Eğitim ve öğretimin amacı, yalnız hükümete me­mur yetiştirmek değil, daha ziyade memlekete ahlaklı, karakterli, cumhuriyetçi, devrimci, olumlu düşünen, atılgan, başladığı işleri başarabilecek nitelikte, doğru düşünüşlü, iradeli, hayatta tesadüf edecek engelleri yenmeye kuvvetli, kararlılık sahibi gençler yetiştirmektir. Bunun için öğretim program­ları ve sistemleri ona göre düzenlemelidir”. (Mustafa Kemal)

Buna göre;
I. Eğitim ve öğretimin birden fazla amacının oldu­ğu,
II. Mustafa Kemal’in öğretim programlarının nasıl olması gerektiğini belirttiği,
III. Milli eğitimin yabancı eğitmenlerden daha çok yararlanması gerektiği
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?

Aşağıda, Mustafa Kemal’in, bir toplantı sırasında Türk Tarih Kurumu üyelerine yaptığı konuşmadan bir alıntı yer almaktadır.
“Ben fani bir insanım, bir gün öleceğim. Büyüklüğü­ne ve üstün kabiliyetlerine inandığım Türk milletinin gerçek tarihinin yazılmasını sağlığımda görmek istiyorum. Onun için bu toplantılarda kendimden geçiyor, her şeyi unutuyor, sizi yoruyorum. Beni affedin.”
Yukarıdaki bilgilere göre, Mustafa Kemal ile ilgi­li olarak aşağıdakilerden hangisinin söylenme­si daha doğru olur?

“Gerek Osmanlı İmparatorluğu gerekse Türkiye Cumhuriyeti’nde kadınlarımızın kendi hakları konu­sunda Batı ülkelerindekilere benzer bir mücadele verdiklerini söylemek mümkün değildir. Biz Ata­türk’ün çalışmalarıyla Batı ülkelerinden çok önce kadınlarımıza birçok hak verdik”.
Yukarıdaki düşünceleri savunan bir tarihçinin, görüşlerini desteklemek için aşağıdaki örnek­lerden hangisini vermesi beklenmez?