8. Sınıf İnkılap Tarihi Uyanan Avrupa ve Sarsılan Osmanlı

1876 yılında 1. Meşrutiyet Dönemi’nde yürürlüğe giren Kanun-i Esasi’ye göre;
– Osmanlı padişahı halife olarak bütün Müslü­manların koruyucusu özelliği taşır.
– Dil, din ve ırk ayrımı yapılmaksızın bütün vatan­daşlar Osmanlı halkı kabul edilir.
– Devletin resmi dili Türkçedir ve devlet memuru olmak için Türkçe bilmek şarttır.
Bu bilgilere dayanılarak aşağıdaki yargıların­dan hangisine ulaşılamaz?

XIX. yüzyılın başlarında Osmanlı Devleti Arnavut­luk ve Bulgaristan’ın bağımsızlığını, Girit’in Yuna­nistan’a, Bosna-Hersek’in Avusturya’ya ait olduğu­nu kabul etmiştir. Daha sonra yaptığı Trablusgarp ve 1. Balkan Savaşı’nı kaybetmiştir.

Bu gelişmelerin Osmanlı Devleti’nde;
I. Balkanlardaki hakimiyetinin zayıflamasına,
II. Dağılmanın ve çöküşünün hızlanmasına,
III. Siyasi varlığın tehdit altına girmesine
durumlarından hangilerinin yaşanmasına ne­den olduğu söylenebilir?

XX. yüzyılın başlarında Osmanlı Devleti’nin ekonomik ve siyasi güçsüzlüğüne;
I. Verdikleri borçları almak isteyen devletlerin Os­manlı Devleti’nin gelirlerine el koyması,
II. Avrupalı devletlere karşı denge politikasını izlemesi,
III. Bulgaristan’ın bağımsızlığına engel olunamaması
durumlarından hangileri kanıt olarak gösterile­bilir?

XIX. yüzyılın sonlarına kadar Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğünü savunan İngiltere, Berlin Ant­laşması’ndan sonra bu politikasını terk etmiştir. Osmanlı Devleti ile Almanya’nın yakınlaşması üze­rine de Rusya’yı Balkanlardaki Osmanlı toprakları üzerinde izlediği Panslavizm düşüncesinde serbest bırakmıştır.
Bu bilgilerden hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

Aşağıda Osmanlı Devleti’nde etkili olan bazı dü­şünce akımları yer almaktadır.
• Batıcılık: Osmanlı Devleti’ni çağın fikir ve ihti­yaçlarına uygun medeni bir millet ve devlet ha­line getirmeyi amaçlar.
• Osmanlıcılık: Osmanlı Devleti içerisindeki tüm milletleri “Osmanlılık” duygusu ile birleştirilip “Osmanlı Milleti” oluşturmayı amaçlar.
• İslamcılık: Osmanlı Devleti’nin egemenliği al­tındaki Müslüman milletleri birlik içinde tutmayı amaçlar.
• Türkçülük: Osmanlı Devleti içinde yaşayan Türkleri milli bir duygu ile bilinçlendirmeyi amaçlar.

Buna göre sözü edilen fikir akımlarının ortak amacı aşağıdakilerden hangisidir?

1. Meşrutiyet Dönemi’nde yürürlüğe giren, ilk ana­yasa özelliği taşıyan Kanun-i Esasi’de padişahın gerektiğinde herhangi bir gerekçe göstererek Mec­lis-i Mebusanı kapatabileceği ve üyeleri yargılama­dan istediği yere sürgüne gönderebilme hakkına sahip olacağı hükümleri yer almıştır.

Kanun-i Esasi’de yer alan bu hükümlerle ilgili olarak;
I. Meclis’in bağımsız şekilde çalışması engellen­miştir.
II. Hukukun üstünlüğü anlayışı dikkate alınmamış­tır.
III. Demokratik ilkelere ve düşüncelere önem veril­miştir.
yargılarından hangileri söylenebilir?

Osmanlı Devleti Kırım Savaşı sırasında savaş masraflarını karşılamak amacıyla 1854 yılında İn­giltere’den borç para alarak ilk kez dış borçlanma­ya gitmiştir. Daha sonraki yıllarda Fransa ve İngil­tere’den borç almaya devam etmiştir. 1881’de ise alacaklı devletlere aldığı borçları ödeyemeyeceğini açıklamıştır. Bu gelişme üzerine alacaklı devletler, Dış Borçlar İdaresi anlamına gelen Düyun-u Umu­miye İdaresini kurarak Osmanlının önemli gelirleri­ne el koymuş ve alacaklarını bu yolla tahsil etmeye başlamışlardır.
Bu bilgilere göre Osmanlı Devleti ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

1908’de İngiltere ile Rusya arasında Reval’da bir görüşme yapılmış ve bu görüşmede İngiltere, Rus­ya’nın Balkanlarda Osmanlı Devleti üzerinde uygu­lamaya çalıştığı Panslavizm politikasına izin ver­miştir. Rusya bu fırsatı kullanarak Balkan uluslarını Osmanlı Devleti’ne karşı kışkırtmaya başlamış ve Panslavzim politikasını gerçekleştirmeye çalışmış­tır.
İngiltere’nin XX. yüzyıl başında böyle bir poli­tika izlemesinin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

II. Meşrutiyet’in ilanından sonra Kanun-i Esasi’de yapılan değişiklikler sonucunda padişahın sürgüne gönderme yetkisine son verilmiş, hükumetin padi­şaha karşı değil meclise karşı sorumlu olacağı be­lirtilmiştir. Ayrıca basın üzerindeki sansürün kaldırı­lacağı hükmü de yer almıştır.
Bu bilgiye göre;
I. Meclis üstünlüğü ilkesinin kabul edildiği,
II. Mutlak monarşi anlayışının büyük oranda zayıf­ladığı,
III. Demokratik uygulamaların yapıldığı
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?