8. Sınıf Fen Bilimleri Elektrik Yükleri ve Elektrik Enerjisi Test 9

Van de Graaff jeneratörü 1929 yılında Amerikalı fizikçi Robert Jemison Van de Graaff tarafından icat edilmiştir. Cihaz çalışır durumdayken elektrik yüküyle yüklenir. Küreye dokunduğumuzda elektrik yükleri saç tellerimize geçer. Aynı işaretli elektrik yükleri birbirini iter ve olabildiğince uzağa gitmek ister. Böylece saç telleri ayrılır ve havalanır.

Küreye dokunulduğunda saç tellerinin havalanmasına sebep olan elektriksel durum aşağıdakilerin hangisinde görülür?

Bilgi: Piramit oyununda amaç; en üstteki kavramdan başlayarak ve kavramları birer defa kullanarak en alttaki kavrama kadar inmektir. Yukarıdan aşağıya inilirken her dairenin altında bulunan ve o daireye temas eden dairelere inilebilir. Kullanılan kavramlarımız: nötr cisim-şimşek-dokunma-sürtünme olup aşağıda bu oyunla ilgili bir diyagram verilmiştir.

Buna göre sırası ile,

I. Negatif ve pozitif yük sayısının birbirine eşit olduğu cisimlere ne ad verilir?
II. Cisimlerin aynı yükle yüklendikleri elektriklenme çeşidi hangisidir?
III. Cisimlerin zıt yükle yüklendikleri elektriklenme çeşidi hangisidir?
IV. İki bulut arasındaki yük aktarımına ne ad verilir?

sorularının yanıtlarına göre ilerlendiğinde hangi kavrama ulaşılır?

Bir parktaki metal elektrik direğinin bakımını yapan kontrolör değerlendirmelerde bulunarak “Bu elektrik direğinde koruma topraklaması yoktur. Koruma topraklaması, herhangi bir kaçakta kaçağın toprağa akmasını sağlamaktadır. Direk üzerinde bulunan porselen fincanlar üzerinde sarılı kablolardan elektrik akımı geçer. Rüzgârlı havalarda veya fincanlar kırıldığında elektrik direğe akar, topraklama olmadığı zaman vahim sonuçlar meydana gelebilir.” dedi.

Verilen metne göre ciddi sonuçlara sebep olan asıl durum aşağıdakilerden hangisidir?

Bilgi: Evimizde neredeyse gün boyu çalışan tek alet buzdolabıdır. Evde tüketilen elektrik enerjisinin %15’i buzdolabının çalışması için kullanılır. Dışarıdan yapılan küçük uygulamalarla buzdolabının enerjiden tasarruf etmesi sağlanabilir

Buna göre buzdolabı kullanırken yapılan hangi uygulamalar enerjiden tasarruf etmemizi sağlamaz?

Elektrik enerjisini hareket enerjisine dönüştüren araçlara elektrik motoru denir.

Fen bilimleri öğretmeni, elektrik motorlarındaki enerji dönüşümünü göstermeleri için Ali, Ayşe ve Mehmet’e gerekli malzemeleri ve basit elektrik motoru yönergesini veriyor.

Basit Elektrik Motoru Yönergesi:

1.adım: Bakır teli pilin pozitif ve negatif kutuplarından 8-10 kez geçecek şekilde pile dolayınız.
2.adım: Oluşturduğunuz sarımı iki ucu açık kalacak şekilde pilden dikkatlice ayırınız.
3.adım: Bakır telin uç kısımlarını, sarımın içerisinden geçirerek sarımımızın dağılmamasını sağlayınız.
4.adım: Bakır telin emaye kaplı uç kısımlarını maket bıçağı yardımı ile kazıyınız.
5.adım: Çengelli iğneleri bant yardımıyla pilin (+) ve (–) kutuplarına yapıştırınız.
6.adım: Pili bant yardımıyla masaya sabitleyerek mıknatısı pilin üstüne koyunuz.
7.adım: Çengelli iğnelerin yuvarlak kısımlarından bakır telin uç kısımlarını geçirerek sarımınızı görseldeki gibi yerleştiriniz.

Basit elektrik motoru modelini yapmak için öğretmenlerinin verdiği etkinlik yönergesini takip eden öğrencilerin modellerinde bakır çerçevenin dönme hızları Mehmet > Ayşe > Ali olarak gerçekleşmiştir.

Aynı malzemeleri kullanmalarına rağmen bakır çerçevenin dönme hızlarının farklı olmasının nedenleri,

I. 1.adımda bakır teli en çok Mehmet'in en az ise Ali'nin sarması
II. Ali ve Ayşe'nin 4.adımdaki işlemi yapmadan 5.adıma geçmesi
III. 6.adımda Mehmet'in pilin üstüne mıknatısın N kutbunu, Ayşe ve Ali'nin ise S kutbunu koymuş olmaları

durumlarından hangileri olabilir?

Aşağıda elektrik enerjisinin başka bir enerjiye dönüşümünü gösteren bir model verilmiştir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi modeldeki bu enerji dönüşümünü oluşturmak amacıyla tasarlanmamıştır?

İngiltere'de üretim fazlası elektriği, tüketimin yüksek olduğu saatlerde kullanmak üzere havayı sıvılaştırarak depolayan bir enerji santrali için çalışmalara başlandı.

Santral bu yöntemle çalışan ilk büyük enerji santrali olacak. Geceleri rüzgar türbinlerinin ürettiği elektriği kullanacak santral, havayı -196 dereceye kadar soğutacak. Hava o derecelerde sıvılaşıyor. Gündüz elektriğe talep arttığında ise sıvı hava ısıtılacak ve genişleyen hava bir türbinin içinden geçirilerek elektrik üretmesi sağlanacak. Manchester yakınlarındaki tesiste 50 bin evin beş saatlik ihtiyacını karşılayacak kadar enerji depolanabilecek. Pil yerine hava kullanmak, piller için ihtiyaç duyulan nadir metallerin de tükenmesinin önüne geçiyor.

Metne göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

TÜBİTAK‘tan hem ısıtan hem aydınlatan çözüm…

TÜBİTAK, evleri hem ısıtacak hem de elektrik ihtiyacını karşılayacak, doğalgazla çalışan yeni bir sistem geliştiriyor.

Konuyla ilgili TÜBİTAK yetkilisi “Termik santrallerden evlere gelene kadar üretilen enerjinin %12’si kayıp olmaktadır. Kurulacak sistemde bulunan teknoloji ile doğalgazdan hidrojen, hidrojen yakıtından elektrik elde edilmesi planlanmaktadır. Böylece sistemde enerji bölgesel üretildiğinden enerjinin kalitesi artacak ve dağıtım hatlarındaki kayıplar ortadan kalkacaktır. Projede mevcut atık ısılarla da evin ısı ve binanın aydınlatma ihtiyacı karşılanacaktır.” bilgisini vermiştir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Bir profesör hava kirliliğini engellemek için neler yapabiliriz sorusuna şu cevabı vermiştir.

“Öncelikle her türlü israfa son vermeli ve hava kalitesi için kaynakları verimli kullanmalıyız. Hava için temiz enerjileri tercih etmeliyiz. Sanayide temiz teknolojileri kullanmalıyız. Verimli yakma konusunda eğitimler vermeliyiz. Kalorifer peteklerinde sıcaklık ayarlı vanalar ve büyük binalarda ısı pay ölçer kullanmalıyız. Hava kirliliğini azaltmak için hidroelektrik, rüzgar, güneş, jeotermal gibi yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmalıyız.”

Profesör'ün verdiği bilgilere göre,

I. Karbon salınımını azaltan uygulamalara yer verilmesi
II. Isınma sistemlerinde daha verimli bir teknoloji kullanılması
III. Az ham madde çok enerji üretimini benimseyen sanayi kuruluşlarının desteklenmesi

ifadelerinden hangileri hava kirliliğini engellemek için yapılacaklar arasındadır?

Elektriklenmenin teknolojideki uygulamaları ile ilgili verilen bilgiler doğru ise D okuna, yanlış ise Y okuna gidilerek uygun harfe ulaşılacaktır.

Buna göre kutucuklar içerisindeki açıklamalara uygun olarak ilerlenirse ortaya çıkan harfler aşağıdakilerden hangisi olur?

Aşağıda elektrik motorları ile ilgili bir yazı verilmiştir.

Elektrik motoru, elektrik enerjisini hareket enerjisine çeviren makinelerdir. Gerek günlük hayatımızda kullandığımız küçük ev aletlerinde gerekse endüstriyel alanda elektrik motorları kullanılmaktadır. Aynı zamanda elektrik motorları elektrikli araçların kalbini oluşturmaktadır. Temelde elektrik motorları iki gruba ayrılır. Bunlar; doğru akım elektrik motorları ve alternatif akım elektrik motorlarıdır. Alternatif akım motorlarında hassas hız ayarı yapılamamakta fakat doğru akım motorlarında hız ayarı geniş sınırlar içerisinde değiştirilebilmektedir. Doğru akım motorları kullanılan malzemelerden dolayı maliyeti yüksekken alternatif akım motorları daha düşük maliyetlere sahiptir. Kullanım alanına göre elektrik motor tercihi değişiklik gösterir.

Verilen metne göre elektrik motorları ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisine ulaşılabilir?

Bir öğretmen öğrencilerinden elektrik enerjisi santrallerinin olumlu ve olumsuz özellikleri hakkında araştırma yapmalarını istemiştir.

Sınıfta öğrencilerinden aldığı yanıtları kutucukların içine yazarak aşağıdaki tabloyu elde etmiştir.

Öğrencilerden olumlu olan özellikleri kırmızıya, olumsuz özellikleri ise maviye boyamalarını istemiştir.

Buna göre hangi tablo doğru boyanmıştır?