7. Sınıf Sosyal Bilgiler Etkin Vatandaşlık Test 3

Demokrasilerde ülkeyi yönetme ve yasa yapma yetki­si bir kişiye ya da bir zümreye ait değil halkın tümüne aittir. Halk bu yetkisini seçimler yoluyla yönetime ge­tirdiği temsilciler aracılığıyla kullanır. Belli dönemlerde yapılan seçimlerle halk temsilcisini belirler.
Buna göre demokrasi ile ilgili;
I. Milli egemenliğin esas alındığı bir yönetim şekli olduğu,
II. Vatandaşın seçme ve seçilme hakkı olduğu,
III. Kanun gücünün etkili olmadığı
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Orta Asya’da kurulan Türk devletlerinde siyasi, askeri ve ekonomik kararların alındığı meclise kurultay de­nirdi. Kurultaya kağanın başkanlığında devletin ileri gelenleri katılırdı. Savaş, barış ve yeni kağan seçimi gibi önemli konular kurultayda karar alınırdı. Türkler­de son sözü söyleyen kağandı. Kağanın yanına top­lantılarda hatun otururdu. Hatun zaman zaman elçileri de kabul ederdi.
Bu açıklamadan hareketle;
I. Kadının yönetimde söz sahibi olduğu,
II. Kurultayın danışma meclisi niteliğinde olduğu,
III. Kanun yapma yetkisinin kağanda olduğu
ifadelerinden hangileri söylenemez?

Eski Yunan’da halkın bir yerde toplanıp oy kullanarak karar vermesi doğrudan demokrasidir. Günümüzde ülkemizde birçok ülkede temsili demokrasi yöntemi uygulanmaktadır. Bu yönetimde halk kendisini temsil edecek kişileri seçer, o kişiler halk adına halk için ka­rarlar alır. Meclis bir kararı almakta zorlanır ve ken­di içinde uyuşmazlığa düşerse bu yetkiyi halka verir. Halk oylaması yapılarak karar alınır.
Bu açıklamadan yararlanılarak;
I. Demokrasinin tarihsel gelişimi sırasında uygulanış şeklinde değişimlerin oluştuğu,
II. Temsili demokrasi yönetiminin birçok ülke için uygulanmasının zor olduğu,
III. Meclisin temsili demokrasilerde yetersiz kaldığı
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Vatandaşlar yöneticilerin belirlenmesi amacıyla yapı­lan seçimlerde oy vererek seçme hakkını kullanırlar. Seçimlerde aday olarak seçilme hakkını kullanırlar. Bunun yanında yöneticilerin kararlarında etkili olmak ve topluma fayda sağlamak amacıyla dernek ve vakıf­lar gibi sivil toplum kuruluşları kurarlar.
Bu parça ile ilgili;
I. Vatandaşların ülke yönetiminde aktif rol aldığı,
II. Demokratik devletlerin temel ilkelerinden olan katı­lımdan söz edildiği,
III. Farklı düşüncelerin vatandaşlar arasında görülme­diği
yorumlarından hangileri doğrudur?

Tanzimat Dönemi’nde Avrupa’da eğitim gören ve Fransız İhtilali’nin yaydığı fikirlerden etkilenen Osmanlı aydınlarına göre devleti dağılmaktan kurtarmak için bir anayasa hazırlanmalı ve meclis açılmalıydı. II. Abdülhamid’in sadrazamlığa getir­diği Mithat Paşa ilk anayasa olan Kanun-i Esasi hazırladı. 1876 yılında II. Abdülhamit Dönemi’n­de Meşrutiyet Dönemi’ne geçildi. İlk anayasamız olan Kanunuesasi yürürlüğe girdi. Kanun önünde eşitlik ve birey haklarının anayasa güvencesine alınması sağlanmıştır. Halkın seçtiği Müslüman ve gayrimüslim 115 üyeden oluşan Mebusan Meclisi ve 26 üyesi bulunan ve tamamı padişah tarafından seçilen Ayan Meclisi açıldı.
Bu metinden yararlanarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nde kimseye ayrıca­lık tanınmaz, kanunlar karşısında herkes eşittir. Bu duruma hukukun üstünlüğü denir. Ülkemizde yargının bağımsız mahkemelerce yürütülmesin­de hukukunun üstünlüğünü gösterir. Yasama ve yürütme organlarının yargı kararlarına uyma zo­runluluğu vardır.
Buna göre,
I. Kanun koyucuların da kanunlara uymak zo­runda olduğu,
II. Türkiye Cumhuriyeti’nin bir hukuk devleti ol­duğu,
III. Bağımsız mahkemelerin denetlenmesinin sağlamak istediği
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Sosyal Devlet anlayışındaki devlet, vatandaşla­rın toplumsal ve ekonomik varlıklarını iyileştirmek için önemli roller üstlenerek bu yolda vatandaşla­rına dayanaklar sunar. Ekonomik, sosyal ve kül­türel açıdan geri kalmış ya da güçsüz insanların da toplumun içinde bulunduğu genel refah sevi­yesine ulaşması için çaba harcar. Vatandaşların ekonomik ve sosyal gelişmeler için eşit olanaklar sunar.
Bu açıklamadan hareketle sosyal devlet ile il­gili;
I. Vatandaşların hak ve özgürlüklerini koruyan eşitlik ilkesini benimsediği,
II. Milleti adına karar veren bir anlayışta olduğu,
III. Sosyal adaletin artırılmasına yönelik çalışmalar yaptı
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?

• Meclis’te oy birliği sağlanıp çözüm üretileme­yen bir meselede ne yapılacağının halka sorulmasıdır.
• Millet adına millet için karar veren seçimle gö­reve gelen kişilerdir.
• Yasamanın çıkardığı kanunlara uymayanları ve yürütmeyi denetleyen kurumdur.
Bu açıklamalar aşağıdakilerden hangisi ile ilişkilendirilemez?