8. Sınıf İnkılap Tarihi Demokratikleşme Çabaları Test 24

BMM, farklı siyasi eğilimlere, değişik dünya görüşüne ve hayat anlayışına sahip milletvekillerinden oluşmuştur. Müdafaa-i Hukuk Grubu, Tesanüt Grubu, İstiklal Grubu, Halk Zümresi, Islahat Grubu gibi farklı görüşleri temsil eden milletvekilleri meclis çatısı altında toplanmıştır.

Farklı görüşlere sahip milletvekillerinin öncelikli hedefi aşağıdakilerden hangisidir?

1924 yılı Aralık ayında “Times Gazetesi” muhabirinin, yeni kurulan partiyle ilgili sorusuna Mustafa Kemal şu cevabı vermiştir: “Hâkimiyet-i milliye esasına dayanan ve bilhassa cumhuriyet idaresine malik bulunan memleketlerde siyasi partilerin mevcudiyeti tabiidir. Türkiye Cumhuriyeti’nde de birbirini denetleyen partilerin olacağına şüphe yoktur.”

(Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, s.77)

Verilen bilgilere göre, Mustafa Kemal’in aşağıdakilerden hangisine taraftar olduğu söylenemez?

1924 yılı Aralık ayında “Times Gazetesi” muhabirinin, yeni kurulan partiyle ilgili sorusuna Mustafa Kemal şu cevabı vermiştir: “Hâkimiyet-i milliye esasına dayanan ve bilhassa cumhuriyet idaresine malik bulunan memleketlerde siyasi partilerin mevcudiyeti tabiidir. Türkiye Cumhuriyeti’nde de birbirini denetleyen partilerin olacağına şüphe yoktur.”

(Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, s.77)

Mustafa Kemal, verdiği cevapla demokratik ülkelerde yeni partilerin kurulmasının aşağıdakilerden hangisinin doğal bir sonucu olduğunu ifade etmiştir?

Anayasanın ilk maddesinde “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.” ifadesi yeni Türk Devleti’nin yönetiminde aşağıdakilerden hangisinin etkili olacağına kanıt oluşturur?

Muhalefet partileri; iktidar partisinin icraatlarını takip eder, yanlış gördüğü uygulamalar hakkında iktidar partisini uyarır ve kendi önerilerini sunarlar. İktidar partisi de muhalefet partilerinin önerilerini dikkate alarak ülke menfaatlerine en uygun adımı atar.

Bu durumun yaşanması aşağıdakilerden hangisi ile gerçekleşir?

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası parti programında egemenliğin millete ait olduğu, cumhuriyet yönetimini yaşatmanın ve geliştirmenin esas amaçları olduğu belirtilmiştir. Ekonomik alanda devletçilik yerine liberalizmin (serbest piyasa ekonomisi) esas alınacağı ve yabancı sermayenin destekleneceği yer almaktadır. Eğitimde millî esasların kabul edilmesi, din ve devlet işlerinin ayrı olacağı ve dini değerlere saygı gösterileceği de vurgulanmaktadır.

Verilen bilgilere göre Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Doğu’da meydana gelen ayaklanmanın bastırılmasından sonra ayaklananları yargılayan Doğu İstiklal Mahkemesi, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının programında yer alan “Halkın düşünce ve inançlarına saygılıyız.” ifadesinin ayaklananları cesaretlendirdiğini hükûmete bildirdi.

Bu durum aşağıdaki gelişmelerden hangisinin meydana gelmesine neden olmuştur?

1929 yılında başlayan Dünya Ekonomik Bunalımı’nın etkisiyle ülkede ekonomik sıkıntılar ortaya çıkmıştı. Mustafa Kemal, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik bunalımı Genel Sekreteri Hasan Rıza (Soyak) Bey’e şu sözlerle ifade etmiştir: “... Bunalıyorum çocuk, büyük bir ıstırap içinde bunalıyorum. Görüyorsun ya her gittiğimiz yerde mütemadiyen (sürekli) dert, şikâyet dinliyoruz. Her taraf derin bir yokluk, maddi, manevi perişanlık içerisinde…”

(H. Rıza Soyak, Atatürk’ten Hatıralar, s.44)

Verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Fethi Bey, 9 Ağustos 1930 tarihinde Mustafa Kemal’e, kuracağı partinin temel özelliklerini ve ilkelerini açıklayan bir mektup yazdı. Mustafa Kemal, Fethi Bey’in mektubuna iki gün sonra verdiği cevapta “Görüyorum ki laik cumhuriyet esasında beraberiz. Zaten benim siyasi hayatta bir taraflı olarak daima aradığım ve arayacağım temel budur.” diyerek partinin kuruluşunu uygun buldu.

Buna göre Mustafa Kemal;

I. cumhuriyet yönetimi
II. laiklik anlayışı
III. çok partili hayat

unsurlarından hangilerinin yerleşmesini istemiştir?

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının kapatılmasından sonra Türkiye, 1930’a kadar tek partiyle yönetilmeye devam etti. Ülkenin tek partiyle yönetilmesi farklı fikirlerin yönetime yansımasına ve iktidar partisinin icraatlarının denetlenmesineengel oluyordu.

Bu durum aşağıdakilerden hangisinin uygulanmasında sorun yaşandığını gösterir?